Reklama

​Falstaff John Sir

Bohater dwuczęściowej "kroniki" Król Henryk IV i komedii Wesołe kumoszki z Windsoru Williama Shakespeare’a.

Szlachcic, bawidamek, gaduła i samochwała, towarzysz następcy tronu, z którym lubi zaglądać do oberży "Pod Głową Odyńca" w Eastcheap. Dowcipny i obdarzony fantazją, nie stroni od uciech, intryg i oszustw. Klnie, pije, kra- dnie, toczy słowne pojedynki z księciem Henrykiem. W gruncie rzeczy tchórzliwy, przedstawia siebie jako śmiałka i mistrza szpady. 

Reklama

Podczas napadu rabusiów, zainscenizowanego przez księcia Walii, ucieka. Niedługo potem w karczmie chwali się jednak uczestnictwem w potyczce, wyolbrzymiając swoje zasługi, liczbę napastników i rozmiar zagrożenia. Bierze udział w wyprawie księcia Henryka przeciwko zbuntowanym Szkotom, choć w zasadzie kpi z honoru i w razie potrzeby na polu bitwy udaje nawet nieboszczyka. Po walce przypisuje sobie zabicie przywódcy szkockiego, Henryka Percy’ego (Hotspura) - choć w istocie jego ciało znalazł tylko w pobliżu siebie i przebił swoim nożem. W drugiej części Henryka IV zostaje napomniany w Londynie przez Lorda Sędziego Najwyższego za oszustwa i demoralizowanie księcia Walii, a jakiś czas później, po raz kolejny przekonawszy do siebie panią Chybcik, unika aresztowania za długi. Podczas kolacji w gospodzie, wywiedziony w pole przez przebranych za posługaczy księcia Henryka i Poinsa, daje się wciągnąć w rozmowę na ich temat. 


Zabawę przerywa wieść o wybuchu rebelii. Niedługo potem Fakstaff organizuje zaciąg w hrabstwie Gloucester. W czasie poboru przyjmuje łapówki od wieśniaków chcących uniknąć służby wojskowej. Uczestniczy w wojnie domowej, walcząc pod dowództwem Jana Lancastera, brata księcia Walii, w czasie walki pod Gaultree bierze do niewoli buntownika Johna Colville’a.  Po przejęciu władzy przez Henryka V opuszcza gościnę sędziego Spłycia i rusza do Londynu. Zjawia się na dworze królewskim, licząc na zaszczyty, lecz zostaje przegnany. W komedii Wesołe kumoszki z Windsoru bohater jest już kilka lat starszy, choć nadal nie stroni od trunków, oszustw i miłostek. Pozbawiony gotówki zaleca się równocześnie do dwóch mężatek: pani Ford i pani Page.

 Kobiety porozumiewają się jednak ze sobą, pokazują sobie jego listy i postanawiają dać nauczkę Falstaffowi. W czasie schadzki w domu państwa Ford, na wieść o pojawieniu się na horyzoncie pana Forda i policji, bohater zostaje załadowany do kosza z brudną bielizną i wraz z brudami wrzucony do rzeki. Niedługo potem, podczas następnego spotkania w domu Fordów, obie kobiety przebierają Falstaffa w suknię starej ciotki i jako czarownica zostaje obity przez pana Forda. To nie koniec kpin z bohatera. Za namową pani Ford i pani Page Falstaff przybywa o północy do lasu windsorskiego przebrany za myśliwego Herna - z rogami jelenimi na głowie - i bierze udział w egzorcyzmach. 

Na koniec przyznaje się do własnej głupoty. Postać Falstaffa została ukształtowana na podobieństwo Pyrgopolonika, żołnierza samochwały, bohatera komedii rzymskich Plauta i Terencjusza. W zamierzeniu autora miał nosić miano Johna Oldcastle’a, postaci historycznej, rycerza, który zginął śmiercią męczeńską na stosie w 1417 roku. Po interwencji potomków Oldcastle’a Szekspir zmienił jednak zdanie i nadał swojemu bohaterowi nazwisko Falstaff, co znaczy "fałszywa moneta". Postać Falstaffa zainspirowała Henryka Sienkiewicza przy wymyślaniu postaci Onufrego Zagłoby, bohatera Trylogii.

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama