Postać biblijna.
Jeden z dwunastu apostołów Jezusa Chrystusa, wymieniany przez ewangelie na ostatnim miejscu z komentarzem: ten, który Go zdradził, który stał się zdrajcą. Określany jest jako Iskariota, albo syn Szymona Iskarioty. Przydomek prawdo- podobnie wskazuje na pochodzenie z Kariotu (wioska w Judei), choć niektórzy wiążą go z przynależnością do ugrupowania sykariuszy, dosłownie "sztyletników", którzy walczyli z okupacją rzymską skrytobójstwami. Jest przedstawiany jako skarbnik dwunastu - "trzymał trzos" i załatwiał potrzebne sprawunki (por. J 13,29).
Ewangelista Jan przedstawia go w bardzo negatywnym świetle, jako złodzieja, który wykradał wspólne pieniądze. Według Jana to właśnie Judasz krytykował marnotrawstwo kobiety, która namaściła stopy Jezusa drogim olejkiem narodowym. Znamienna jest scena spożywania wieczerzy paschalnej, kiedy to Jezus wyznaje wobec uczniów, że jeden z nich go zdradzi. Zaskoczeni i smutni uczniowie zastanawiają się, który to z nich. Według Mateusza Jezus odpowiada wprost na pytanie Judasza: tak jest, ty, według Jana - Jezus zdradza umiłowanemu uczniowi, że zdradzi go ten któremu poda umaczany w sosie kawałek chleba. W czasie wieczerzy Jezus przynagla Judasza słowami co chcesz czynić, czyń prędzej, jednak uczniowie nie rozumieją, o czym mówi Jezus i nie podejrzewają opuszczającego ich Judasza o złe zamiary. Zdrada Judasza przedstawiona jest wprost: udał się do arcykapłanów i rzekł: Co chcecie mi dać, a ja wam Go wydam (Mt 26,14-15). Otrzymał trzydzieści srebrników i przyprowadził zbrojnych ludzi od arcykapłanów do ogrodu Getsemanii, gdzie Jezus po spożyciu paschy z uczniami udał się na modlitwę i odpoczynek.
Kluczowa scena zdrady odmalowana została z całym dramatyzmem. Nocą w ogrodzie Judasz podchodzi do Jezusa i wita się z nim pocałunkiem - dla strażników znakiem do pojmania wskazanej w ten sposób osoby. Jezus miał przy tej okazji nazwać swego zdrajcę przyjacielem: Przyjacielu, po coś przyszedł? (Mk 26,50). Według Łukasza zapytał z wyrzutem: pocałunkiem wydajesz Syna Człowieczego? (Łk 22,48). Trudno odgadnąć intencje Judasza, srebrniki zaciążyły mu bardzo szybko. Gdy skazano Jezusa zwrócił monety arcykapłanom i starszym wyznając: Zgrzeszyłem, wydawszy krew niewinną (Mt 27,4). Ponieważ ci nie chcieli przyjąć zwrotu pieniędzy, rzucił je w stronę przybytku. Nie znalazł jednak spokoju i popełnił samobójstwo powiesiwszy się. Dzieje Apostolskie przekazują inną tradycję: spadłszy głową na dół, pękł na pół i wypłynęły wszystkie jego wnętrzności (Dz 1,18). Za Judaszowe pieniądze kupiono pole (Pole Garncarza, zwane odtąd Polem Krwi) do grzebania cudzoziemców - monety jako splamione krwią nie mogły być złożone w skarbcu świątyni. Po zesłaniu Ducha Świętego dwunastego apostoła zastąpił Maciej.
Odmienną interpretację postaci Judasza prezentuje gnostycki apokryf Ewangelia Judasza. Według niej Jezus potrzebował Judasza do wypełnienia swej misji i uwolnienia się z ciała. Judasz miał być najbliższym, wtajemniczonym uczniem, który działał na wyra- źne polecenie Jezusa, a potem cierpiał jak on, niesłusznie oskarżany o zdradę. Inną interpretację reprezentuje współcześnie film Mela Gibsona Pasja. Judasz jest kozłem ofiarnym, na wzór starotestamentalnego rytuału, podczas którego wypędzano kozła na pustkowie obarczając go symbolicznie grzechami. Podnoszono też kwestię teologiczną: czy Judasz będzie zbawiony? Dawniej odmawiano mu tego prawa, dzisiaj do- minuje nuta pozytywna: mimo samobójczej śmierci Judasz wyznał winę, a miłosierdzie Boga dla skruszonych jest bez granic.