Bohater autobiograficznej powieści Nikołaja Ostrowskiego Jak hartowała się stal.
Półsierota, syn ubogiej praczki. Wyrzucony w wieku dwunastu lat ze szkoły, podejmuje pracę w bufecie dworcowym, gdzie zostaje pobity przez kelnera Prochora. Wkrótce potem znajduje zatrudnienie w elektrowni. Zakochuje się w Toni Tumanowej - delikatnej, dobrze wychowanej córce leśniczego. W czasie wojny domowej jego rodzinne miasto, podzielając los wielu innych ukraińskich miast, okupowane jest na przemian przez Armię Czerwoną i wojska Petlury. Dostaje się do niewoli petlurowców, po uwolnieniu przechodzi na stronę bolszewików. Jego życiem rządzi prawo zemsty i odwetu, egzaltowanej nienawiści do burżujów. Walce rewolucyjnej podporządkowuje swoje życie uczuciowe. Przekonuje Tonię: I złym byłbym mężem, gdybym, tak jak ty uważasz, należał przede wszystkim do ciebie, a potem dopiero do partii.
W wieku osiemnastu lat wstępuje do Armii Konnej Budionnego i w 1920 r. wal- czy przeciwko burżuazyjno-obszarniczej Polsce. Ciężko ranny odłamkiem, cudem unika śmierci. Po rekonwalescencji zostaje uznany za niezdolnego do służby wojskowej i zatrudnia się jako nadzorca przy budowie linii kolejowej. Tutaj spotyka swoją dawną miłość, odnosi się jednak do niej z pogardą, Tonia jest bowiem burżujką. Stara się uzupełnić braki w wy- kształceniu, czyta więc klasyków marksizmu, by móc świadomie uczestniczyć w budowaniu nowego, komunistycznego ładu. Jego wysiłki zostają docenione i otrzymuje mianowanie na wojennego komisarza. Zyskuje opinię oddanego partii działacza, tropi wrogów klasowych, ujawnia trockistów. W konsekwencji zostaje zatrudniony w wydziale spraw poufnych sekretariatu Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Ukrainy. Żeni się z towarzyszką partyjną, Tają.
Odniesiona niegdyś rana nie pozwala jednak o sobie zapomnieć; Korczagin zaczyna tracić wzrok i cierpieć na niedowład kończyn. Oparcie znajduje w Tai. Schorowany, postanawia napisać książkę o tym, co przeżył, i nadaje jej tytuł Zrodzeni z burzy. Przez kilka dziesięcioleci Paweł Korczagin był traktowany w Związku Radzieckim jako wzorzec edukacyjny dla młodzieży. W ekranizacji powieści Ostrowskiego (reż. M. Donskoj, 1942 r.) rolę Pawła Korczagina zagrał Nikołaj Bubnow, a w filmie telewizyjnym (reż. N. Maszczenko, 1973, ros.) w Korczagina wcielił się Władimir Konkin.