Główny bohater kilkutomowej powieści Romain Rollanda Jan Krzysztof.
Słynący jako "cudowne dziecko" chłopiec, pochodzący z małego miasta w Nadrenii, od wczesnej młodości zarabiał dzięki swoim uzdolnieniom muzycznym na rodzinę, pogrążaną w nędzy przez ojca - alkoholika, który jednak, będąc muzykiem, potrafił rozpoznać talent syna. Po smutnym dzieciństwie następuje gorzka młodość - młody kompozytor jest nonkonformistą i zdecydowanie krytykuje poziom niemieckiego życia muzycznego, co przysparza mu wielu wrogów i powoduje utratę stanowiska na dworze. Jan Krzysztof wyjeżdża więc najpierw do Berlina, gdzie jednak nie znajduje poparcia ani zrozumienia, a następnie do Paryża, gdzie stopniowo zawiera różne znajomości i wyrabia sobie pozycję; m.in. zaprzyjaźnia się z Olivierem Jeannin oraz nawiązuje romans z aktorką, Franciszką Oudon.
Jednak Olivier zostaje zabity podczas zamieszek ulicznych, a Jan Krzysztof ratując swoje życie musi wyjechać z Paryża. Znajduje schronienie u małżeństwa Braunów w Szwajcarii, jednak między nim a panią Braun rodzi się uczucie, które jest dla nich obojga udręką sumienia; wreszcie Jan Krzysztof opuszcza dom Braunów i dalej poszukuje swojego miejsca na świecie, zdobywając stopniowo sławę jako kompozytor. Umiera jako człowiek stary, który chociaż nie znalazł szczęścia, za-wsze znajdował pociechę i siły w muzyce.