Reklama

Leverkühn Adrian

Główny bohater powieści Tomasza Manna Doktor Faustus. Żywot niemieckiego kompozytora Adriana Leverkühna, opowiedziany przez jego przyjaciela.

Adrian dorasta w gospodarstwie chłopskim w środkowych Niemczech. Uwagę nieprzeciętnie inteligentnego chłopca przykuwają osobliwe eksperymenty chemiczne i fizyczne, które przeprowadza jego ojciec. W okresie szkolnym spędzonym w Kaisersaschern budzi się w nim namiętne zainteresowanie muzyką, kontrastujące z jego chłodną naturą. Adrian próbuje swoich sił w kompozycji, lecz mimo muzycznych fascynacji wybiera studia teologiczne w Halle.

Reklama

Przekonany o kryzysie tradycyjnych form wyrazu artystycznego, rozpaczliwie szuka nowych sposobów ekspresji muzycznej. Aby skomponować dzieło, które przełamałoby ogólny kryzys sztuki na przełomie wieków, gotów jest zawrzeć pakt z diabłem. Podobny do Mefistofelesa przewodnik prowadzi go w Lipsku do domu publicznego, w którym Adrian poznaje dziewczynę, nazwaną przezeń pochodzącym od nazwy motyla imieniem "Heatera Esmeralda". 

Spędza z nią noc mimo ostrzeżeń dziewczyny przed niebezpieczeństwem zarażenia chorobą weneryczną. Potem Adrian przenosi się do Monachium, gdzie prowadzi wytworne życie salonowe. Pakt z diabłem zostaje przypieczętowany podczas podróży do Włoch. Ceną za artystyczne natchnienie jest wyrzeczenie się przez Adriana miłości. Po powrocie osiedla się w małej bawarskiej miejscowości Pfeiffering, gdzie będzie samotnie mieszkał aż do śmierci.

Przyjaciel Adriana, Serenus Zeitblom, jako jedyny z kręgu przyjaciół idzie ochotniczo na wojnę, z której wkrótce powraca, zrozumiawszy jej bezsens i grozę. Wraz z żoną osiada w sąsiedztwie Adriana. W czasie, gdy Leverkühn pracuje nad dużą kompozycją "Apocalypsis cum figuris", rozmaite nieszczęścia  dotykają ludzi z  kręgu  jego monachijskich znajomych.

Zmienia się też coś w społecznej atmosferze: do dyskusji na tematy artystyczne coraz częściej wkrada się ideologia, a estetyzm okazuje się "zwiastunem barbarzyństwa". Nie udają się próby wyrwania Adriana z dobrowolnej izolacji, zaś jego pomysł ożenku z poznaną w Szwajcarii kobietą staje się przyczyną tragedii. Pogrążony w głębokim kryzysie twórczym Leverkühn wraca do komponowania dopiero w 1927 roku,  po śmierci  ojca.

W tym czasie powstaje jego najważniejsze dzieło: kantata symfoniczna "Lament Doctoris Fausti", która - wedle słów kompozytora - miała być unieważnieniem Dziewiątej Symfonii Beethovena. Na powstaniu tego dzieła położyła się cieniem poprzedzona strasznymi cierpieniami  śmierć  siostrzeńca Nepomuka nazywanego "Echem".

Podczas próby zaprezentowania przyjaciołom fragmentów swego dzieła Adrian doznaje paraliżu i aż do śmierci w 1940 roku pozostaje w stanie duchowego zamroczenia. W postaci Adriana Leverkühna występują elementy biografii  m.in. Fryderyka Nietzschego.

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama