Bohater cyklu legend o Rycerzach Okrągłego Stołu i nawiązujących do niego utworów literackich.
Czarownik służący na dworze Utera Pendragona i wychowujący jego syna, Artura. Po objęciu przezeń tronu (do czego Merlin też się przyczynił) zostaje królewskim doradcą. To on wymyśla kształt stołu, przy którym będą mogli zbierać się rycerze bez sporów o to, który ważniejszy (przy stołach prostokątnych porządek zasiadania określa ranga biesiadników).
Przestrzegał także Artura przed małżeństwem z Ginewrą. Miał przenieść do Stonehenge głazy, z których zbudowano święty krąg. Zakochuje się we wróżce Viviannie, wprowadza ją w swe czarodziejskie sekrety, a ona zamyka go wówczas w klatce z powietrza (w innych wersjach: kryształowej grocie, pniu drzewa). Merlin godzi się na to ze względu na afekt do Vivianny.