Reklama

Nevermore Edgar

Postać z powieści Stanisława Ignacego Witkiewicza 622 upadki Bunga, czyli Demoniczna kobieta; tytułowy bohater powieści Agnet Pleijel Lord Nevermore.

Książę, obok dramaturga Tymbeusza (pod postacią tą Witkacy przedstawił Ta- deusza Szymberskiego), barona Brummela de Buffadero-Bluffa (Leon Chwi- stek), jeden z przyjaciół tytułowego Bunga, (pseudonim artystyczny Genezyp Kapen; sam Witkacy) obdarzony przez pisarza cechami Bronisława Malinowskiego, w przyszłości (powieść powstała w latach 1910-11, drukiem ukazała się dopiero 1972 r.) słynnego etnologa. 

Reklama

Tylko Nevermore jest wolny od dylematu nurtującego pozostałych przyjaciół: "Życie" czy "Sztuka". Brummel, teoretyk logik i matematyk, przez sztukę rozwiązuje problem pisze "metafizyczną powieść", dzięki której poznaje samego siebie i w dziele tym znajduje oparcie do dalszego życia. Staje  się  sławnym  na  świecie  pisarzem "metafizycznego romansu". 

Niedoszły malarz Bungo ponosi klęskę, szukając "uczucia metafizycznego" i inspiracji w mocnych doznaniach erotycznych, "wyższej erotologii", m.in. z Donną Quarpią, Zizi, księciem Nevermore, Akne Montecalfri (Irena Solska) znajduje pustkę; przypadkowo traci jedno oko, potem drugie i podrzyna sobie wreszcie gardło brzytwą Gilette. Tymbeusz, autor niezrozumiałego dramatu Hadessa, uważa, że twórca potrzebuje spokoju, nawet nudy, jednak Hadessa nie świadczy o tym, że jego twórca jest obdarzony choćby cieniem talentu. Tymbeusz również przegrywa, żeni się z chłopką, osiada na wsi i uprawia rolę.

Podczas pielenia rzepy rani się w palec i umiera na zakażenie. Nevermore pozbawiony jest jakichkolwiek wahań, wie, że jedynym sposobem uniknięcia klęski jest nie być i nie chcieć być artystą. Silny wewnętrznie, doskonale opanował sztukę życia, "nauczył się nawet upadać świadomie", wie, do czego zmierza. Korzysta ze wszystkich uroków tego świata. Za jakieś niesłychane zbrodnie, których  dopuszczał  się   po zaułkach Whitechapelu z paroma lordami, skazany na  deportację na Nową Gwineę, napisał [...] dzieło tak genialne o perwersjach tych pozornie dzikich ludzi, których z pogardą Papuasami nazywają, że wrócił [...] do Anglii jako Member of British Association for Advancement of Science i Fellow Royal Society

Dzieło zaś nosiło tytuł The Golden  Bough  of Pleasure. W tej autobiograficznej powieści Witkacy przewidział wielką karierę Malinowskiego, który swoje dzieło Sexual Life of Savages in North-Western Melanesia (Życie seksualne dzikich w północno-zachodniej Melanezji), wydał w Anglii dopiero w 1929 r. 

W powieści Witkacy nadał mu imię znaczące. Nevermore może być, wg Anny Micińskiej, nawiązaniem do poematu Edgara Allana Poe Kruk, którego refrenem jest słowo nevermore (nigdy więcej), mające stanowić   komentarz   do   najgłębszego z upadków Bunga:  erotycznej  przygody z księciem, po balu wydanym w pałacu Birnam, które być może jest opisem przyjęcia wydanego przez Malinowskiego w 1908 r. dla przyjaciół z okazji ukończenia przez niego studiów. Szwedzka pisarka Agneta Pleijel swoją powieść Lord Nevermore (2000, wyd. pol. 2003) osnuła na historii związku Malinowskiego i Witkacego (i na powieści Witkacego), nie należy jej jednak traktować jako  książki biograficznej.   

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama