Bohater powieści Lwa Tołstoja Zmartwychwstanie.
Niechludow, trzydziestoletni arystokrata, człowiek szanowany w towarzystwie (choć budzący kontrowersje swoimi pomysłami oddania ziemi chłopom), niespełniony artysta i narzeczony uroczej księżniczki, spełnia swe społeczne posłannictwo jako sędzia przysięgły. W jednej ze spraw, w której uczestniczy, przed sądem staje prostytutka, ➞ Katia Masłowa. W oskarżonej Niechludow rozpoznaje pokojówkę z dworu swoich ciotek, którą uwiódł jako młody oficer i porzucił z niewielką rekompensatą finansową. Początkowo obawia się tylko kompromitacji; z czasem dociera do niego prawda, jak głęboko niesprawiedliwe jest oskarżanie Masłowej.
Odwiedza ją w więzieniu i prosi o wybaczenie. Proponuje skazanej małżeństwo, a równocześnie odkrywa, że jej krzywda nie jest przypadkiem odosobnionym. Podejmuje rozpaczliwą walkę nie tylko o uniewinnienie Katiuszy, ale o zmianę stosunku do więźniów, skazanych, a także ludzi uzależnionych od władzy. Wszystkie jego działania udowadniają mu jednak, że przywileje tych, którzy są blisko państwa, prawa i cerkwi liczą się więcej niż ludzka sprawiedliwość i miłosierdzie. W końcu podąża za Masłową na katorgę. Ale Katiusza odtrąca go na- wet wtedy, gdy przychodzi ułaskawienie.
Wreszcie Niechludow pojmuje, że kryje się za tym miłość do niego skrzywdzonej niegdyś dziewczyny, która wybiera związek z katorżnikiem zamiast małżeństwa z księciem, które skazałoby go na życie całkiem mu obce. Niechludow w Biblii odkrywa klucz do życia zgodnego z sumieniem. Powieść Zmartwychwstanie, a zwłaszcza postać Niechludowa, stała się przedmiotem skandalu, który doprowadził do wykluczenia Tołstoja z cerkwi prawosławnej. W rosyjskiej adaptacji dzieła (reż. Michaił Szwejcer, 1961 r.) w roli Niechludowa wystąpił Jewgienij Matwiejew.