Syn Kalliope, sławny śpiewak, towarzysz ➞ Jazona w wyprawie Argonautów (stąd jego obecność w Argonautykach Apoloniosa z Rodos). Poślubił ➞ Eurydykę, po której nagłej śmierci udał się w podróż do królestwa umarłych, gdzie prosił Hadesa i Persefonę o zwrot utraconej żony. Odzyskał ją, ale pod warunkiem, że nie spojrzy na nią, póki nie opuszczą krainy cieni.
Reklama
Jako że Orfeusz złamał ten warunek, utracił Eurydykę po raz drugi; w rozpaczy tułał się po Helladzie, póki nie poniósł śmierci z rąk bachantek. W tradycji greckiej przypisywano mu nad- ludzką mądrość, wprowadzenie nazwanych jego imieniem misteriów i autorstwo tzw. Hymnów orfickich. Bohater m.in. sielanki Angela Poliziana (1480), dramatów Oskara Kokoschki (Orfeusz i Eurydyka, 1919), Jeana Cocteau (Orfeusz, 1927) i Jeana Anouilha (Eurydyka, 1941).