Tytułowy bohater baśni Jacoba Ludwiga Karla i Wilhelma Grimmów.
Maleńki jak palec chłopczyk, wymarzone dziecko pary ubogich wieśniaków, obdarzony wielkim sprytem. Mimo mikrego wzrostu pomaga swemu ojcu w gospodarstwie i obronną ręką wychodzi z niebezpiecznych przygód. Pewnego razu, gdy powoził wozem zaprzężonym w konie, ukryty w uchu jednego z nich, usłyszeli go dwaj wędrowcy i zaproponowali ojcu Paluszka, by im sprzedał chłopca.
Ojciec odmówił, jednak zachęcony przez malca jego zapewnieniem, że rychło wróci do domu, zgodził się. Chłopiec rzeczywiście wrócił, ale w brzuchu wilka, który porwał wyrzucony na śmietnik żołądek zabitej krowy, do którego malec dostał się z wiązką siana w zagrodzie proboszcza. Na plebanię "zawędrował" razem z rabusiami, którzy znaleźli go na drodze po tym, jak uciekł od ludzi, którzy go kupili. Ojciec przeciął wilkowi brzuch i wyciągnął synka całego i zdrowego. Obiecał, że nigdy już nikomu go nie odda.