Postać biblijna.
Paweł (? - ok. 64), "apostoł", teolog i pisarz wczesnochrześcijański wyrosły w kulturze hellenistycznej, wychowany w religii żydowskiej, studiował tradycję swych ojców w Jerozolimie pod kierunkiem słynnego Gamaliela i należał do zwolenników faryzeuszy. Przez pewien czas zwalczał chrześcijaństwo jako heretycką sektę judaizmu.
Niszczył Kościół, wchodząc do domów porywał mężczyzn i kobiety, i wtrącał do więzienia (Dz 8,3), siał grozę i dyszał żądzą zabijania uczniów Pańskich (Dz 9,1). Podczas kamienowania świętego Szczepana świadkowie oskarżający i rzucający pierwsze kamienie złożyli swe szaty u stóp Pawła właśnie. Nawrócił się na chrześcijaństwo pod wpływem mistycznego przeżycia u wrót Damaszku, gdzie zmierzał z listami od arcykapłana pozwalającymi mu więzić zwolenników Chrystusa. Pod miastem zobaczył światłość i usłyszał słowa Jezusa dla- czego Mnie prześladujesz?
Spadł z konia, stracił na pewien czas wzrok i z gorliwego prześladowcy chrześcijan stał się gorliwym wyznawcą i misjonarzem Chrystusa. Spędził czas jakiś - około trzech lat - "na pustyni", spotkał się z apostołami w Jerozolimie i podjął misje głoszenia ewangelii w Antiochii. Między nim a wspólnotą jerozolimską doszło do po- ważnych nieporozumień związanych z przestrzeganiem Prawa Mojżeszowego przez chrześcijan pochodzących spośród pogan, czyli nieobrzezanych: Paweł uważał, że chrześcijanin nie jest zobowiązany do przestrzegania Tory.
Paweł podjął kilka podróży misyjnych, podczas których zakładał wspólnoty chrześcijańskie przede wszystkim w Azji Mniejszej i w Grecji. Został aresztowany w Jerozolimie, ale jako obywatel rzymski odwołał się do cesarza i został odesłany do Rzymu. W Rzymie przeżył kilka lat i według tradycji został skazany na śmierć przez ścięcie. Pozostawił jako spuściznę nie tylko założone przez siebie wspólnoty, ale również zbiór pism, które weszły do kanonu Nowego Testamentu. Tradycja przypisuje mu autorstwo trzynastu listów, choć nie wszystkie zostały przez niego napisane, niektóre zostały mu przypisane, a ich autorzy pozostali anonimowi. Nie- wątpliwie jednak spuścizna pisarska Pawła pozostawiła niezatarty ślad i przyczyni- ła się do powstania w rodzącym się Kościele refleksji filozoficznej nad prawda- mi wiary, która zwie się teologią.