Tytułowy bohater powieści Klub Pickwicka Charlesa Dickensa.
Starszy, poczciwy, zażywny jegomość, kawaler, miłośnik dobrej kuchni i trunków, jowialny i naiwny, ale szczery i serdeczny przyjaciel, z upodobaniem prowadzi naukowe badania nad życiem żab. Wraz ze swoimi przyjaciółmi Augustem Snodgrassem, Tracy’m Tupmanem i Natanielem Winklem tworzą klub, któremu Samuel przewodniczy. Ma zacięcie badacza, jest bacznym obserwatorem otaczającej go rzeczywistości. Z powagą prowadzi notatki dotyczące spraw najbardziej prozaicznych, jest jednak przekonany, że rejestruje rzeczy wielkiej wagi.
Wraz z przyjaciółmi odbywa wy- prawy w podlondyńskie okolice, zawsze z zamiarem poszerzenia swych horyzontów; najczęściej kończą się one na biesiadzie w napotkanej po drodze gospodzie, gdzie przy niejednym kieliszku wina członkowie klubu prowadzą zebrania, dyskutując nie zawsze o rzeczach najważniejszych. Z powodu swej naiwności popada w tarapaty, m.in. przegrywa nie- uczciwy proces wytoczony mu przez gospodynię, u której wynajmuje mieszkanie, panią Bardell, o niedotrzymanie obietnicy małżeństwa. Uznając wyrok sądu za niesprawiedliwy i uchylając się od zapłacenia nienależnego odszkodowania, trafia do więzienia.
Po odbyciu kary i rozwiązaniu klubu (jako że jego przyjaciele zmieniają stan cywilny) kupuje dom pod Londynem i zamieszkuje w nim ze swym wiernym służącym, jedyną podporą w ciężkich chwilach, Samem Wellerem. W filmie (reż. Noel Langley, 1954) tytułową rolę zagrał James Hayter.