Tytułowy bohater powieści m.in. Plastusiowy pamiętnik (1937) i Przygody Plastusia (1957) Marii Kownackiej.
Nazywa się Plastuś, bo siedmioletnia Tosia ulepiła go z czerwonej plasteliny. Ma maleńkie oczka, nos jak kartofel i duże odstające uszy, nosi zielone krótkie spodenki. Mieszka w drewnianym piórniku razem z Gumką, Ołówkiem, Piórem i Stalówkami. Codziennie towarzyszy Tosi w szkole i w domu przy odrabianiu lekcji. Miewa różne przygody, m.in. kąpiel w kałamarzu, kilkakrotną utratę uszu lub nosa, czasem się gubi, ale potem odnajduje. Swoje przygody spisuje w czerwonym zeszyciku, starannie notując dzień po dniu. W Przygodach... towarzyszy Tosi na wakacjach na wsi.
Plastuś był również bohaterem innych utworów Kownackiej, m.in. W Plastusiowie, Za żywopłotem, przez kilkanaście lat występował też w cyklicznej audycji Polskiego Radia pt. Kolorowe liście. Jego graficzny wizerunek stworzył Jarosław Żukowski. Książki Kownackiej były tłumaczone na wiele języków. Do najnowszych wydań dołączany jest krążek CD z nagraniem tekstu w interpretacji znakomitych polskich aktorów, m.in. Ireny Kwiatkowskiej, Włodzimierza Pressa, Wiktora Zborowskiego, Macieja Damięckiego. W Studiu Miniatur Filmowych w Bielsku-Białej w 1961 r. (reż. Leszek Lorek) powstał animowany film na podstawie pierwszego tomu przygód plastelinowego ludka, dwa lata później Plastuś na wsi (reż. Edward Wątor), a w 1980 r. aktorsko-animowany serial telewizyjny (reż. Zofia Ołdak).