Postać z powieści Agathy Christie, po raz pierwszy pojawia się w 1920 r. w Tajemniczej historii w Styles.
Jest byłym funkcjonariuszem policji belgijskiej. Przeniósł się do Anglii pragnąc uciec od zajęcia, które wykonywał, jednak sprawy kryminalne wciąż go pociągają. Przez dziesięć lat (do "narodzin" panny ➞ Marple) królował niepodzielnie na łamach książek Christie, zyskując sławę w 1926 roku po opublikowaniu przez autorkę Morderstwa Rogera Ackroyda. Poirot jest starym kawalerem, szarmanckim wobec kobiet. Ma około 60 lat, ubiera się z przesadną elegancją. Ma spiczaste lakierki i ogromne wypomadowane wąsy. Kiedy włosy mu siwieją, farbuje je.
Odznacza się niskim wzrostem i lekko utyka. Jest człowiekiem miłym, łagodnym i bardzo inteligentnym. Posiada doskonałą pamięć, potrafi błyskawicznie łączyć najbardziej odległe czy niepasujące szczegóły. Zwraca ogromną uwagę na pozorne błahostki, które inny pominąłby przy rozwiązywaniu sprawy. Sam siebie nazywa "detektywem - konsultantem". Ma międzynarodowe znajomości, często współpracuje ze Scotland Yardem. Sukcesy licznych śledztw przysporzyły mu sławy. Zwracają się do nie- go ludzie w przypadkach ocenianych jako niemożliwe do rozwiązania. Poirot przyjmuje każdą sprawę, która go zainteresuje, przy tym jest uosobieniem dyskrecji.
W stosunku do ludzi jest bardzo dystyngowany i taktowny. Nie można jednak nie zauważyć jego wielkiej zarozumiałości i wysokiego o sobie mniemania - którego słuszność potwierdzają kolejne triumfy. Zamieszkuje w małym, przytulnym mieszkanku w eleganckim bloku ekskluzywnej dzielnicy Londynu, Whiteheaven Mansions. Prowadzi tam coś w rodzaju biura. Jego sekretarką jest panna Lemon. Poirot ma określone przyzwyczajenia, których zmieniać nie lubi. Ceni sobie nad wszystko porządek, systematyczność i symetrię. Przy rozwiązywaniu spraw kryminalnych posługuje się dedukcją, jego sposobem działania jest właściwie tylko myślenie. Dzięki temu rozwiązuje nawet zagadki z odległej przeszłości. Bardzo wysoko ceni także rozmowy z podejrzanymi. Interesuje go możliwy motyw zbrodni oraz portret psychologiczny tak podejrzanego, jak i ofiary.
Za swoją pomoc otrzymuje olbrzymie honoraria. Czasem towarzyszy mu przyjaciel, kapitan Hastings, który często wątpi w Poirota i zarzuca mu otępienie zmysłów. Poirot ma skłonności do efektu i spektakularnego ujawniania wyników swoich śledztw, przy czym zawsze zostawia całą prawdę na koniec. Ponieważ jest obcokrajowcem, nie umie zachowywać się powściągliwie jak Anglik, zresztą zarzuca Anglikom hipokryzję i maskowanie uczuć. Do tego ma problemy z rozumieniem potocznych powiedzonek, co prowadzi do komicznych sytuacji. Postać Poirota pojawia się m.in. w książkach Entliczek Pentliczek, Słonie mają dobrą pamięć, Pięć małych świnek, Kot wśród gołębi, A.B.C., Czarna kawa, Przyjdź i zgiń, Wigilia Wszystkich świętych, Pani McGinty nie żyje.
Po raz ostatni spotykamy się ze słynnym detektywem w kryminale Kurtyna: Ostatnia sprawa Poirota. Powieści Christie z Herkulesem Poirot były wielokrotnie ekranizowane, a w jego postać wcielali się m.in. Tony Randall, Albert Finney, Peter Ustinov i wielokrotnie David Suchet, który był też bohaterem tytułowym serialu telewizyjnego Poirot. Groteskowy, napuszony, mały detektyw (którego nie lubiła nawet Agatha Christie - o czym napisała w swojej Autobiografii) doczekał się także biografii pióra Anne Hart pt. Herkules Poirot. Życie i czasy.