Bohater sztuki Gabrieli Zapolskiej Żabusia.
Szczęśliwy mąż Heleny Bartnickiej (Żabusi), ojciec kilkuletniej Jadzi. Pochodzi ze wsi. Od paru lat mieszka w Warszawie, gdzie pracuje jako urzędnik. Jest mężczyzną dobrodusznym, łagodnym, pozbawionym egoizmu, poczciwym i jednocześnie mało inteligentnym, naiwnym. Przykład klasycznego rogacza i pantoflarza, życiowego niedołęgi, który za wszelką cenę nie chce uwierzyć w zdradę żony - nawet, gdy zdrada ta zostaje ujawniona.
Świadomie akceptuje kłamstwo Żabusi, gdyż tak jest mu wygodniej. Jego głównymi ideałami życiowym są tzw. mała stabilizacja i szczęśliwa rodzina. Do realizacji tych celów dąży za wszelką cenę, nawet kosztem przyzwolenia na kłamstwo. Według Józefa Rurawskiego Bartnicki jest bohaterem groźnym w swoim zakłamaniu: Groźny jest Rak dlatego, że akceptuje dalsze życie na zasadzie świadomego kłamstwa, że będzie świadomie pogrążał siebie i innych w brudach.
W realizacjach powojennych Żabusi te właśnie cechy Raka ukazał Bogumił Kobiela w spektaklu stołecznego teatru "Komedia" w 1968 roku.