Reklama

​Schnier Hans

Główny bohater powieści Heinricha Bölla Zwierzenia klowna.

Pierworodny syn bogatego przemysłowca niemieckiego. Jako dwudziestojednolatek, zakochany w córce skromnego bońskiego sklepikarza, Marii Derkum, wyjeżdża ze swoją ukochaną z rodzinnego miasta i postanawia zarabiać na życie jako klown. Jego decyzja wzbudza sprzeciw rodziców, którzy uważają postępowanie syna za skandaliczne i kompromitujące nie tylko ich rodzinę, ale również rodziców Marii. 

Reklama

Matka, której Hans nienawidzi za jej skąpstwo, brak czułości dla dzieci i zakłamanie (po wojnie przewodniczy Głównemu Komitetowi Towarzystw Zwalczania Przesądów Rasowych) w liście do syna pisze, że się go wyrzeka, co wiąże się z zapowiedzią odmowy udzielenia mu kiedykolwiek i jakiegokolwiek wsparcia, przede wszystkim finansowego. Blisko sześć lat Hans podróżuje po Niemczech i Europie, dając występy. Darzy Marię szczerym uczuciem, ale uważa, że tak przez nią upragnione zalegalizowanie ich związku nie jest im potrzebne. 

Hans, wychowany w rodzinie ewangelickiej, dawno porzucił praktyki religijne.  Maria,  katoliczka   pozostająca pod  silną  presją  członków skupiającego inteligencję Koła Postępowych Katolików, przekonuje Hansa, by się pobrali. Hans długo się opiera, w końcu godzi się na ślub, ale odmawia złożenia deklaracji o katolickim wychowaniu dzieci. Definitywnie zmienia zdanie, gdy okazuje się, że przed ceremonią kościelną muszą za- wrzeć ślub cywilny. Hans uważa to za zbyt silną ingerencję państwa i Kościoła w życie dwojga kochających się ludzi. W końcu Maria odchodzi i poślubia jednego z bardziej aktywnych członków Koła, Herberta Züpfnera. 

Hans przeżywa załamanie nerwowe, jego świat się wali, coraz częściej topi smutki w alkoholu. Nieszczęścia dopełnia poważna kontuzja kolana, doznana podczas występów, definitywnie przekreślająca karierę klowna. Hans jedzie do Bonn, wraca do domu jako syn marnotrawny, jednak nie zostaje przyjęty jak w biblijnej przypowieści. Hans na wieść, że Maria wraca z Rzymu, jeszcze raz przebiera się w strój klowna i biegnie na dworzec, z którego przed laty z nią odjechał. 

Powieść skonstruowana jest w formie zwierzeń, podczas których Hans wraca do rozmów z Marią, rodzicami, bratem, przedstawicielami Kościoła. Przedmiotem rozmyślań na wpół pijanego nieszczęśnika  jest  to,  jak  odzyskać Marię i jak zdobyć pieniądze na dalsze życie. Jednocześnie w monologach zawarta jest wnikliwa analiza społeczeństwa niemieckiego przełomu lat 50. i 60. - Hans wielokrotnie atakuje swoją rodzinę, system społeczny i napuszoność instytucji kościelnych (zwłaszcza katolickich). Jego diagnoza rzeczywistości jest trafna i gorzka. Ale kto by tam słuchał klowna...

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama