Postać z powieści Jerzego Andrzejewskiego Popiół i diament.
Syn szewca, inżynier, sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PPR. W młodości studiował w Genewie chemię. Dzięki Janowi Kalickiemu zetknął się z ruchem socjalistycznym. Z czasem jednak pro- gram socjalistów przestał mu wystarczać i związał się z partią komunistyczną. Ożenił się dość wcześnie i w Marii znalazł nie tylko żonę, lecz i wierną, bliską towarzyszkę.
Mimo że w swoim fachu był świetnym specjalistą, w pracy napotykał na trudności i kłopoty z powodu przekonań politycznych, z którymi się nie krył. W latach 30. zatargi z władzami policyjnymi całkowicie uniemożliwiły mu pracę zawodową. Uwikłał się także w przewlekły proces polityczny, zakończony wyrokiem skazującym go na trzy lata więzienia. W czasie wojny przez dwa lata przebywał w obozie koncentracyjnym w Gross-Rosen. W przeciwieństwie do Antoniego ➞ Kosseckiego nie załamał się tam, do końca zachował godność. W ostatnich dniach wojny przyjeżdża do Ostrowca, by skontrolować podległe mu placówki, agitować i przekonywać ludzi do nowej władzy, którą reprezentuje. Zdaje sobie sprawę, że nie jest to zadanie łatwe.
W Ostrowcu zatrzymuje się w hotelu Monopol, a jego pokój sąsiaduje z pokojem Maćka ➞ Chełmickiego, który podjął się wykonania na Szczuce wyroku śmierci, wydanego przez podziemie. Korzystając z okazji, Szczuka odwiedza szwagierkę, żonę pułkownika z armii Andersa, lecz nie znalazłszy ani z nią, ani z przebywającym u niej towarzystwem wspólnego języka, szybko opuszcza mieszkanie. P
rzez przypadek dowiaduje się, że w domu państwa Szretterów przebywa ich krewna - była więźniarka obozu w Ravensbrück, w którym zginęła jego żona. Mając nadzieję, że dowie się od niej czegoś więcej o losach Marii, postanawia ją odwiedzić. Wcześniej wygłasza przemówienie na pogrzebie robotników, zabitych wskutek pomyłki przez oddział Andrzeja ➞ Kosseckiego (ofiarą zamachu miał być Szczuka). Podczas wizyty u Szretterów zostaje zastrzelony przez Chełmickiego. W ekranizacji Popiołu i diamentu (reż. A. Wajda, 1958) postać Szczuki zagrał Wacław Zastrzeżyński.