Ojciec i syn, bohaterowie powieści Bolesława Prusa Lalka, Polacy pochodzenia żydowskiego.
Ojciec zajmuje się lichwiarstwem, lubi układać szarady. Pomaga Stanisławowi Wokulskiemu w zakupie kamienicy Łęckich, organizując dla podbicia ceny grupę licytantów. Syn Henryk uczestniczył w powstaniu styczniowym i wraz z Wokulskim przebywał na zesłaniu na Syberii. Zrażony niechęcią Polaków rezygnuje z polskiego nazwiska Szlangowski.
Popadłszy w kłopoty materialne, prosi Wokulskiego o pomoc i otrzymuje posadę subiekta w jego sklepie. Nawiązuje kontakty ze środowiskiem żydowskim, wreszcie bogaci się i przejmuje po Wokulskim jego interesy - udziały w spółce do handlu z Cesarstwem i sklep przy Krakowskim Przedmieściu. W filmie Lalka w reżyserii Wojciecha Hasa (1968) postać Szlangbauma-ojca zagrał Tadeusz Kondrat, Henryka - Andrzej Płocki.