Reklama

Tag

Bohater powieści Juliana Stryjkowskiego Austeria.

Blisko siedemdziesięcioletni Żyd, wdowiec, właściciel  austerii  (karczmy), prowadzonej wcześniej przez jego dziadka, a potem ojca, położonej na peryferiach miasta gdzieś w południowo-wschodniej Galicji. Mieszka z synem Elo, który pracuje jako buchalter w pobliskim młynie parowym,  z synową  Miną  i trzynastoletnią wnuczką Lolką. W prowadzeniu gospodarstwa i w obsługiwaniu gości austerii pomaga mu młoda chłopka, Jewdocha.

Reklama

W atmosferze narastającego niebezpieczeństwa, związanego z wybuchem I wojny światowej, jego karczma staje się schronieniem dla tych wszystkich, którzy przerażeni wieściami o nadciągających kozakach szukają bezpiecznego lokum lub chcą się pokrzepić podczas ucieczki z miasta. Bezpieczną przystań znajduje u Taga zarówno  węgierski  huzar z rozbitego przez kozaków oddziału, mieszkańcy pobliskiego miasteczka, jak i grupa chasydów z Żydaczowa wraz z cadykiem.

W jego austerii złożone zostaną także zwłoki przypadkowo zastrzelonej młodziutkiej  Asi, a sam Tag będzie pilnował, by zgodnie z żydowskim obyczajem czuwał ktoś przy zmarłej. Wszystkie nieszczęścia, jakie spotykają mieszkańców miasteczka, Tag interpretuje jako karę, którą Jahwe zsyła na ludzi za jego (Taga) grzechy, a zwłaszcza za jeden z nich: lubieżny romans z Jewdochą. Postawa Taga wobec Boga daleka jest jednak od skruchy i pokory.

Bezustannie wadzi się z Najwyższym, ma mu za złe, że jest niesprawiedliwy: Oj, Boże! Boże! Przez Twoje postępowanie ludzie przestają wierzyć w Ciebie. Zawsze zrobisz odwrotnie, niż należy. Jeśli karzesz młode, niewinne dzieci i zostawiasz w spokoju starego grzesznika, to wymieniasz szale, grzech przestaje  być  grzechem  i  na  odwrót.

Kiedy sytuacja w miasteczku staje się coraz groźniejsza, miejscowy ksiądz katecheta ostrzega Taga przed planowanym przez Rosjan pogromem Żydów i nakłania go, by schronił się na plebanii. Karczmarz odmawia, chce bowiem dzielić los swoich nieszczęśliwych rodaków, których zarazem karci za niefrasobliwość, niestosowną do sytuacji radość, za nieprzestrzeganie reguł ustanowionych przez przodków.

Kiedy jednak jeden z kozackich żołnierzy ginie z ręki Żyda i Rosjanie szykują odwet na miejscowej społeczności żydowskiej, owładnięty poczuciem winy Tag postanawia udać się wraz z księdzem do komendanta obcych wojsk, by wyjednać miłosierdzie zarówno dla Żydów, jak i dla pozostałych mieszkańców miasta.

W ekranizacji Austerii (reż. Jerzy Kawalerowicz, 1982) rolę Taga zagrał Franciszek Pieczka.

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama