Reklama

Wahazar Maciej Gyubal

Tytułowy bohater dramatu Stanisława Ignacego Witkiewicza Gyubal Wahazar, czyli na przełęczach bezsensu.

Postać Wahazara jest kontynuacją Macieja Korbowy, tytułowego bohatera wcześniejszego dramatu Witkacego. Czterdziestolatek,  o  czarnych oczach i czarnych rozwichrzonych włosach, nosi długie zwisające wąsy. Łatwo wpada w gniew, a wtedy toczy pianę z pyska, mówi schrypniętym głosem. Niepodzielny władca, dyktator, indywidualista. Mówi o sobie, że jest jak Bóg. Sam wszystkim rządzę i za wszystko odpowiadam, i to tylko przed sobą samym, uważa się również za geniusza i artystę. Jestem geniusz życia tak wielki, że Na- poleon, Cezar, Aleksander i tym podobne fidrygasy - to jest nic wobec mnie: pyłki takie same jak wy [poddani]. Rządzeniu poświęca całą swoją energię. Chce stworzyć nowe zmechanizowane społeczeństwo, a do tego potrzebny jest nowy zautomatyzowany człowiek; aby tego dokonać, stara się tyranią wygubić obecny rodzaj ludzki. Ulega jednak słabościom - pozwolił opętać się Świntusi ➞ Macabrescu. 

Reklama

Ma do niej słabość - wierzy w jej dziecięcą szczerość i niewinność, nie podejrzewa jej o fałsz. Ma też słabość do hermafrodytycznego ➞ Morbidetta, choć wie, że ten go zabije. Coraz częściej miewa chwile zwątpienia, bezsilności, czuje się zmęczony. Tytan, który sypiał godzi[...] a pracował jak sześćdziesiąt parowych hipopotamów, coraz częściej miewa nagłe załamania. Rypmann upatruje przyczyn jego słabości w zatruciu ptomainami (tzw. trupim jadem) wydzielanymi przez jakiś niezbadany gruczoł. Czując, że bezwład ogarnia go coraz silniej, postanawia część władzy oddać ➞ Unguentemu i odtąd sprawują rządy kolektywnie. 

Nawraca się na Nową Wiarę, ale traci własną tożsamość: Zupełnie zapomniałem, kim byłem, a dobrze nie wiem, kim jestem. Podczas ceremonii w sali tronowej mówi: Jestem manekinem i spełnię wszystko do końca. Gyubal, zgodnie z przepowiednią, ginie uduszony lassem przez Morbidetta. Krytyka interpretowała dramat jako proroctwo nastania czasów systemów totalitarnych, a postać Wahazara jako uosobienie dyktatorów - Hitlera i Stalina.

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama