Bohater Do piachu Tadeusza Różewicza.
Waluś, najmłodszy z partyzantów zimujących w leśnej bazie, to prawie dziecko. Z jasną twarzą i błękitnymi oczami wsłuchuje się wieczorami w opowieści doświadczonych kompanów o Krakowie, Wawelu, Jasnej Górze i z zachwytem czyści wnętrze starego gramofonu. Wy- chowany na wsi, w prostej pobożności, przed zaśnięciem odmawia jednym tchem swoje pacierze. Z wyglądu "młody byczek", jest wciąż naiwny, ufny i w szczególny sposób niewinny, pomimo brutalnego wojennego rzemiosła. Łatwo też pada ofiarą manipulacji i tragicznego zbłądzenia.
W czasie jednego z "wypadów" do wsi Waluś bierze udział w rozboju na plebani, za co zostaje postawiony przed sądem wojennym. Nie rozumiejąc swojej winy, opuszczony przez towarzyszy, odłączony od wspólnoty, przebywa w prowizorycznej budzie. Jada jak pies i stopniowo traci także zdolność mówienia, normalnego reagowania. Przerażający proces upodlenia Walusia, który kończy się jego pozorowanym uwolnieniem, a następnie naturalistycznie oddaną egzekucją, to równocześnie tragedia religijna (Waluś jest w niej "zwierzęciem ofiarnym" zabitym przez społeczność partyzancką) oraz traktat pisany w obronie człowieczeństwa. Im bardziej zdegradowany, zidiociały i zezwierzęcony staje się bohater, tym większa wydaje się jego ludzka godność i prawo do życia.