Tytułowa bohaterka sztuki Gabrieli Zapolskiej.
Bartnicka, z domu Milewska, to niewierna żona Raka, matka kilkuletniej Jadzi, kobieta pełna wdzięku, atrakcyjna fizycznie, z łatwością zyskująca sympatię otoczenia. Uwielbiania przez całą rodzinę w rzeczywistości jest amoralną, infantylną trzpiotką, klasyczną "słodką idiotką", osobą poszukującą coraz nowych przygód miłosnych. Pod względem niewierności małżeńskiej oraz daltonizmu moralnego wyraźnie przypomina swego ojca.
Jej "etyczna" dewiza brzmi: złe może być tylko to, o czym inni wiedzą, co sprawia im przykrość. Skutecznie zakonspirowana zdrada małżonka nie jest więc dla niej grzechem. Gabriela Zapolska przywiązywała do postaci Żabusi dużą wagę. Uważała ją za postać udaną i bardzo typową. Świadczą o tym między innymi jej słowa z listu do Adama Wiślickiego: Co do Żabusi, to wierz mi pan, iż połowa żon w Warszawie do tej kategorii należy. Dlatego wiem, że zrobi piorunujący efekt, bo z życia skradziona...