Reklama

"KULTURA"

Reklama

tygodnik literacki wydawany w Warszawie 1931-32; red. nacz. K. Wierzyński; założony z inspiracji obozu sanacyjnego jako konkurencja dla , pozyskał kilku najwybitniejszych autorów tego kręgu (M. Dąbrowska, P. Hulka-Laskowski, I. Krzywicka, Z. Nałkowska, J. Tuwim, a nawet sam M. Grydzewski, będący "utajonym" współpracownikiem pisma). Zasługą "K." jest opublikowanie nieznanych rękopisów C.K. Norwida, S. Brzozowskiego i H. Sienkiewicza; tygodnik poparł także kampanię antyklerykalną T. Boya-Żeleńskiego oraz publikował wiersze niedocenianego wówczas B. Leśmiana; bogaty dział informacji o ruchu umysłowym w kraju i za granicą.

tygodnik literacko-artystyczny i społeczny wydawany 1936-39 w Poznaniu przez Nacz. Inst. Akcji Katolickiej z inspiracji ks. S. Brosse'a (do V 1938 red. nacz.); adresatem pisma była inteligencja katolicka; artykuły o tematyce filozoficznej, religijnej, społecznej, fragmenty utworów prozą i poezja o wymowie religijnej; współpracownikami pisma byli m.in. J. Birkenmajer, Z. Starowieyska-Morstinowa, A. Zahorska, J. Bandrowski, J. Dobraczyński, S. Helsztyński, Z. Kossak, G. Morcinek, A. Nowaczyński, T. Parnicki, K.H. Rostworowski, L. Staff, W. Żukrowski; incydentalnie pojawili się w piśmie m.in. T. Hołuj, J. Huszcza, J.B. Ożóg, M. Pankowski.

miesięcznik wydawany 1947-2001 przez Instytut Literacki, początkowo w Rzymie, od 1948 w Paryżu; zał. i red. nacz. J. Giedroyc; najważniejsze pismo kulturalne i polityczne pol. wychodźstwa; zajmował się do 1989 historią najnowszą i współczesnymi koncepcjami politycznymi (zwł. możliwościami przeciwstawienia się dominacji komunizmu, uniezależnienia od radzieckiej hegemonii i odzyskania przez Polskę suwerenności); publikował dzieła pisarzy zakazanych w Polsce i wspierał kręgi pol. opozycji demokratycznej; w "K." pojawiały się liczne przekłady tekstów niemożliwych do publikacji w kraju (m.in. wybitnych filozofów, socjologów i politologów zach., a także autorów dysydenckich z innych krajów komunistycznych); duże znaczenie przywiązywała do stosunków Polski z krajami ościennymi, zwłaszcza wsch.: Rosją, Białorusią, Ukrainą, narodami krajów nadbałtyckich. Od 1953 "K." towarzyszyły serie wydawnicze, m.in. Biblioteka "Kultury", w której ukazały się pełne edycje dzieł W. Gombrowicza i Cz. Miłosza, a także: "Dokumenty", "Archiwum Rewolucji", "Bez cenzury", "Zeszyty Historyczne" (od 1962); od 1954 przyznawała nagrodę lit.; z pismem współpracowali najwybitniejsi pol. pisarze emigracyjni i krajowi pisarze-dysydenci: Z. i Z. Hertzowie, M.i J. Czapscy, G. Herling-Grudziński, K. Jeleński, J. Mieroszewski, J. Stempowski, M. Broński, A. Chilecki, M. Heller (ps. A. Kruczek), B. Osadczuk, L. Unger, z młodszych m.in. S. Barańczak, R. Krynicki, A. Zagajewski; zgodnie z wolą J.Giedroycia, pismo zakończyło żywot wraz z jego śmiercią (2000), po której ukazał się już tylko jeden numer zamykający działalność, przygotowany przez Z.Hertz.

tygodnik społeczno-kulturalny wydawany w Warszawie 1963-81, powstał z połączenia "Przeglądu Kulturalnego" i "Nowej Kultury"; red. nacz. J. Wilhelmi, od 1973 D. Horodyński; formuła zbliżona do magazynu kulturalnego, adresowanego do szerokiej publiczności; zainteresowane wieloma sferami tematycznymi: przemianami cywilizacyjnymi, zjawiskami kultury masowej i elitarnej, twórczością artystyczną we wszystkich jej odmianach, nauką, obyczajowością; preferowało eseistykę i reportaż, który osiągnął tu swoją mistrzowską postać (m.in. R. Kapuściński, T. Torańska, J. Snopkiewicz); popularnością cieszył się dział felietonów (Hamilton, K.T. Toeplitz, A. Małachowski, B. Tomaszewski, J. Głowacki); pismo przyznawało coroczne nagrody w dziedzinie lit. oraz piśmiennictwa humanistycznego.

tygodnik literacko-społeczny wydawany w Warszawie 1985-90, powstały z przekształcenia tygodnika "Tu i Teraz"; red. nacz. K. Krzyżagórski, następnie W. Nawrocki; w zamierzeniach miał być próbą integracji środowisk lit. i artystycznych podzielonych po wprowadzeniu stanu wojennego i administracyjnej likwidacji związków i stowarzyszeń twórczych; pozostał jednak pismem twórców zbliżonych do establishmentu partyjnego i popierających władze stanu wojennego.

Powiązane hasła:

SPERBER, KRZYŻAGÓRSKI, POLSKA. LITERATURA. LATA 1955-76, FIK Marta, , STAWAR, WOLICKI, DANILEWICZ-ZIELIŃSKA Maria, GIEDROYC, BRATNY Roman

Podobne hasła:

  • kultura, upowszechniać kulturę,...
  • KULTURA, SYNONIM: cywilizacja,...
  • Kultura, miesięcznik pol. emigracji...

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama