(1779)
pierwszy zbiór bajek I. Krasickiego zawierający 106 krótkich utworów, wiersz dedykacyjny Do dzieci i Wstęp do bajek zapowiadający gorzką filozofię obserwatora ułomnej rzeczywistości, z której można się nieco pośmiać. Bajki zachwycają precyzją konstrukcji, w 4 wersach nastąpiła maksymalna redukcja świata przedstawionego, dobitnie przeciwstawione sobie zostały początek i koniec, wyjaskrawione antytezy (prawdy i fałszu), prawdę zawiera celna puenta o charakterze aforyzmu czy maksymy. Alegoryczny sens b. często prezentowany jest poprzez świat zwierząt, np. Ptaszki w klatce (o cenie wolności), Szczur i kot (o zgubnych skutkach zadufania), Jagnię i wilcy (o prawdziwych motywach ludzkich decyzji). Dydaktyczny i moralny cel bajki wynikał z przedstawionych zdarzeń lub bywał sformułowany wprost; w okresie oświecenia ta forma wypowiedzi artyst. była narzędziem naprawy rzeczywistości, pozwalała też wygłaszać uogólniające refleksje nad naturą ludzką i porządkiem świata. B. i p. miały formę zbliżoną do epigramatu, za którego twórcę uważa się Ezopa, natomiast forma dłuższa, narracyjna jest typowa dla franc. poety J. de La Fontaine'a i taki charakter mają utwory Krasickiego zamieszczone w drugim zbiorze, wydanym już po jego śmierci: Bajki nowe (1802).