Reklama

Biblia

(gr. "księgi")

św. tekst dwóch wielkich religii monoteistycznych, judaizmu ichrześcijaństwa; wwersji katolickiej na B. składa się 45 ksiąg Starego i27 Nowego Testamentu. ST, którego pierwsze teksty pochodzą zok. XIII w. p.n.e., został napisany po hebrajsku ifragmentami po aramejsku; językiem NT jest greka, ajego powstanie datuje się na Iw. Najsłynniejszym greckim tłumaczeniem ST jest tzw. Septuaginta, pierwszy znaczący łaciński przekład Biblii to Wulgata. Na B. składają się legendy, mity, kazania, dialogi, podania, modlitwy izbiory przepisów prawnych, awszystkie teksty - wg wierzących - zostały napisane pod natchnieniem Boga. Wśród biblijnych gat. lit. największe znaczenie mają psalm (zob. Psałterz), przypowieść, proroctwo iapokalipsa ( Apokalipsa św. Jana). Na ST składają się księgi prawa ( Pięcioksiąg Mojżesza), księgi historyczne, mądrościowe iprorocze. Do najważniejszych zalicza się: Księgę Rodzaju - Genesis, zawierającą opis stworzenia, dzieje Adama i Ewy, opowieści o Kainie i Ablu, arce Noego, wieży Babel, zniszczeniu Sodomy iGomory; Księgę Wyjścia Exodus, opisującą wędrówkę Izraelitów do Ziemi Obiecanej pod przewodnictwem Mojżesza; Księgę Hioba, stanowiącą rodzaj dialogu filozoficznego; Księgę Psalmów, czyli Psałterz; Księgę Eklezjasty; Pieśń nad pieśniami; Księgę Izajasza, która przepowiada kres niewoli babilońskiej ( Babilon); Księgę Ezechiela, najbardziej mistyczną wST, porównywaną do Apokalipsy św. Jana. Wodróżnieniu od ST, opisującego losy ludu Izraela, NT stanowi rodzaj dokumentu odziejach Chrystusa ijego działalności na ziemi. Życie Syna Bożego opisują wswoich Ewangeliach czterej apostołowie: Mateusz, Marek, Łukasz iJan, naz. ewangelistami; działalności apostołów poświęcona jest księga onazwie Dzieje Apostolskie; Listy św. Pawła uważane są za początek teologii chrześcijańskiej iwprowadzają ideę Kościoła jako instytucji; wreszcie Apokalipsa św. Jana, naz. też Objawieniem św. Jana, przedstawia wizję końca świata. Ważną częścią Ewangelii św. Mateusza jest tzw. Kazanie na Górze, które uważa się za kodeks etyki chrześcijańskiej. Pierwszymi średniowiecznymi przekładami B. były psalmy zebrane wdwóch najstarszych zbiorach: Psałterzu floriańskim iPsałterzu puławskim pochodzących zXIV iXV w.; najstarszym pol. przekładem B. jest Biblia królowej Zofii, nazywana także Biblią szaroszpatacką; wciąż najznamienitszym tłumaczeniem św. księgi jest pochodząca z1599 r. B. ks. J.Wujka; współcześnie przekładu niektórych ksiąg, m.in. Hioba, Psalmów, Eklezjasty, Apokalipsy oraz Pieśni nad pieśniami, dokonał Cz. Miłosz. Najbardziej rozpowszechnionym przekładem B. jest wydana po raz pierwszy w1965 r. Biblia Tysiąclecia, przetłumaczona przez zespół specjalistów.

Reklama

Podobne hasła:

  • Biblia, znać na pamięć całe...
  • Biblia, (inaczej Pismo Święte...
  • biblia, 1. „dziennik szkolny”;...

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama