(1928-40)
powieść M.Szołochowa, która stanowi epicką panoramę losu Kozaków zlat 1912-22, analizę ich sytuacji społ., odrębności ikonserwatyzmu ich życia - na wpół chłopów, na wpół żołnierzy, będących podporą caratu przeciwko wszystkim ruchom wolnościowym, postaw polit. wczasie rewolucji iantybolszewickiego powstania z1919 r. Losy gł. bohatera, Grigorija Melechowa, ukazane zostały na szeroko zakreślonym tle hist. Perypetie Melechowa, który pragnąc odnaleźć się wnowej rzeczywistości hist., kilkakrotnie zmienia przynależność zawsze wierny ideałom kozackim (jest oficerem Armii Czerwonej, następnie wiąże się zbiałymi), są typowe dla poszukiwacza prawdy absolutnej. Przeżywa namiętny romans zAksinią, wkońcu powraca jednak do żony. Zmagania Kozaka zwłasnym losem stały się symbolem zderzenia człowieka zhistorią, którą on sam tworzy. Kozacka epopeja urosła do rangi epopei ukazującej Rosję wczasie wielkich przeobrażeń. Tragizm powieści rozświetlony został opisami odradzającej się przyrody, aklęska Melechowa złagodzona narodzinami dziecka. Wg niektórych krytyków Szołochow nie był autorem C.D., tylko opracował iprzywłaszczył sobie rękopis innego autora, najczęściej podaje się Fiodora Kriukowa (1870-1920). Ekranizowany przez S.Gierasimowa (1957-58).
- Astachowa Aksinia, jedna z głównych postaci...
- PANTELEON, Pochodzenia greckiego,...
- SZOŁOCHOW, Michaił A. (1905-84)...