epopeja Homera powstała na przełomie IX/VIII w.p.n.e. Napisana heksametrem, bezrymowym wierszem sześciostopowym, rozpoczyna się inwokacją. Swój tytuł zawdzięcza mitycznej Troi, Ilionowi. Tematem I. nie jest, jak wskazywałby tytuł, wojna trojańska, ale gniew Achillesa i jego zgubne skutki. Akcja I. rozpoczyna się w dziesiątym roku oblężenia Troi przez Greków (Achajów), którzy pragną pomścić porwanie przez Parysa pięknej Heleny, żony Menelaosa, króla Sparty. Między wodzem Greków Agamemnonem aherosem Achillesem wybucha spór obrankę Bryzejdę. Rozgniewany Achilles opuszcza pole bitwy wraz ze swymi Mirmidonami, przez co Trojanie zyskują znaczną przewagę wwalce. Grecy muszą cofnąć się aż do swoich wyciągniętych na brzeg okrętów. Patroklos, walcząc wzbroi Achillesa, ginie zręki Hektora. Achilles, pragnąc pomścić śmierć przyjaciela, wraca do boju, zabija Hektora ipastwi się nad jego zwłokami. Akcja epopei, pełna pojedynków, walk, narad, przeglądów wojsk, uczt, igrzysk, jest wpewnym sensie dwupoziomowa: wydarzenia na ziemi uwarunkowane są tym, co zostanie postanowione wświecie bogów, którzy są podzieleni, jedni wspierają Greków, inni Trojan, nad nimi panuje Zeus, anad nim Mojra - Przeznaczenie. I. stała się podstawą całej późniejszej literatury gr., wzorem epiki lit., zniej wywodziły się podstawowe pojęcia obóstwach iświecie, główne mity. Zob. też Odyseja.
Iliada
Literatura powszechna