(1895-1998)
niem. prozaik, eseista, entomolog; postać niezwykle kontrowersyjna. Zawsze był czynnie zaangażowany wżycie polit. Walczył jako ochotnik wIwojnie światowej. Wlatach 1919-23 jako oficer Reichswehry opracował nowy regulamin piechoty. Zpoczątku duże nadzieje na narodową odnowę pokładał wHitlerze, któremu dedykował reportaż Feuer und Blut (1925). Wlatach 1926-30 współpracował z czasopismami "Arminius", "Der Vor-
marsch", "Standarte", które propagowały hasła konserwatywno-nacjonalistyczne. Wkrótce nawiązał kontakty zkołem tzw. konserwatywnej rewolucji tworzącej opozycję do gł. nurtu partii narodowosocjalist. Zpierwszego okresu twórczości J. pochodzą: Książę piechoty. Wnawałnicy żelaza (1920) - powieść-dziennik przynosząca obraz Iwojny światowej; eseje ireportaże, m.in. Der Kampf als inneres Erlebnis (1922), Die totale Mobilmachung (1931), Der Arbeiter (1932). W1933 r. sprzeciwił się przymusowi wstąpienia do nazistowskiej Pruskiej Akademii Literatury. Po wydaniu powieści Na marmurowych skałach (1939), która była alegorycznym oskarżeniem narodowego socjalizmu, pisarza objęto zakazem publikowania. Wczasie II wojny światowej przebywał jako kapitan Wehrmachtu wParyżu. W1944 r. został zwolniony ze służby. Po zakończeniu wojny J. nie wyraził zgody na denazyfikację, dlatego alianci podtrzymali zakaz publikowania jego dzieł. Autor: utopijnych powieści Heliopolis (1949), Glserne Bienen (1957), Sycylijski list do człowieka na księżycu (1929) - wktórym zawarł własny program estetyczny, wprowadził do niem. literatury realizm magiczny, dzienników (m.in. Das abenteuerliche Herz, 1929; Grten und Straßen, 1942), tomów esejów Bltter und Steine (1934), An der Zeitmauer (1959), Der Weltstaat (1960), które uważane są za jedno zciekawszych zjawisk XX-wiecznego piśmiennictwa niem.