(1856)
realistyczno-psychol. powieść G. Flauberta, za którą wytoczono pisarzowi proces oobrazę moralności. Pomysł do historii Flaubert zaczerpnął zżycia, jednak pytany oźródło inspiracji miał odpowiedzieć: "Pani Bovary to ja", zwracając tym samym uwagę na swój udział wakcie twórczym. Bohaterką powieści jest Emma Rouault, córka rolnika zBertaux, wychowana wklasztorze iżyjąca wświecie marzeń. Ślub zlekarzem wojskowym, Karolem Bovary, przynosi Emmie awans społ., jednak nie spełnia jej oczekiwań. Mąż okazuje się człowiekiem bez polotu, zktórym rozmowa jest "płaska jak uliczny chodnik". Wpogoni za niepospolitością Emma rzuca się wramiona kochanków: właściciela ziemskiego Rudolfa Boulangera, zktórym planuje ucieczkę do Włoch, anastępnie Leona Dupuis, pisarza notarialnego, późniejszego studenta prawa. Cotygodniowe kosztowne podróże do miasta, by spotkać się zLeonem, zmuszają Emmę do zaciągania pożyczek. Wefekcie grozi jej konfiskata majątku. Nie znajdując pomocy ani wkochanku, ani wmężu, zdesperowana truje się arszenikiem, osierocając córeczkę. Gdy Karol, który nigdy nie przestał wielbić żony, dowiaduje się opodwójnym życiu Emmy, umiera ze zgryzoty. Typ osobowości ipostawy życiowej reprezentowany przez bohaterkę powieści nazwano od jej imienia bovaryzmem. Cechuje go sentymentalizm iegzaltacja, które przeniesione do codziennego życia stają się przyczyną klęsk, nieszczęść iniemoralności. Nowatorstwo powieści F. leży jednak nie wtemacie, raczej pospolitym, ale wzastosowanej przez pisarza technice lit. Polega ona na bezosobowym trybie relacji iwywołuje efekt uogólnienia społ. ipsychol. Jak wskazuje podtytuł, powieść oprócz losów Emmy przynosi obraz obyczajów prowincji franc. 2. poł. XIX w.