zespół zjawisk magnetycznych przejawiających się gł. spontanicznym namagnesowaniem, wynikającym z samorzutnego uporządkowania momentów magnetycznych atomów lub jonów tworzących sieć kryształów. Uporządkowanie to występuje w niewielkich obszarach materiału zwanych domenami. F. występuje w ciałach zw. ferromagnetykami, lecz tylko wówczas, gdy ich temp. jest niższa od temp. krytycznej Tc, zwanej temp. Curie (punkt Curie) - powyżej temp. Curie ferromagnetyki stają się paramagnetykami. Domeny wykazują, każda z osobna, silne namagnesowanie, jednak z uwagi na chaotyczne ułożenie kierunków ich namagnesowania pola magnetyczne pochodzące od pojedynczych domen wzajemnie się znoszą i ferromagnetyki jako całość mogą nie wykazywać namagnesowania. Namagnesowanie ferromagnetyków jako całości uzyskuje się za pomocą zewnętrznego pola magnetycznego, porządkującego kierunki magnesowania domen. Po usunięciu zewnętrznego pola magnet. namagnesowanie to częściowo pozostaje (histereza magnetyczna). Określenie f. rezerwuje się zazwyczaj do przypadku, gdy elementarne momenty magnetyczne są równe, a ich kierunki i zwroty zgodne. Zwykle jednak wektory części momentów przyjmują zwrot przeciwny, a ich oddziaływanie częściowo się kompensuje, pozostaje jednak pewne, dość duże, namagnesowanie wypadkowe. Zespół zjawisk magnetycznych przejawiających się w taki sposób nazywa się ferrimagnetyzmem, a materiały, w których zjawiska te występują ferrimagnetykami. W niektórych materiałach momenty elementarne są równe i ustawione antyrównolegle (zwroty przeciwne), co powoduje pełną wzajemną kompensację, a zatem wypadkowy moment magnetyczny jest równy zeru. Jednak pod wpływem zewnętrznego pola magnetycznego następuje pewne odchylenie kierunków od antyrównoległości, a ciała wykazują pewną podatność magnetyczną, czyli zdolność do namagnesowania. Materiały takie określa się nazwą antyferromagnetyków, a związane z nimi zjawiska magnetyczne noszą nazwę antyferromagnetyzmu. Temperatura krytyczna, poniżej której zanika ferrimagnetyzm i antyferromagnetyzm, nosi nazwę temperatury Neela TN (punkt Neela). Poniżej tej temp. ferrimagnetyki i antyferromagnetyki stają się paramagnetykami.
- ferromagnetyzm, własności krystalicznych...
- namagnesowanie spontaniczne, ferromagnetyzm.
- ferromagnetyki, ciała wykazujące własności...