Reklama

PRAGMATYZM

kierunek filozoficzny zapoczątkowany w USA na przełomie XIX/XX w.; głosi, że najbardziej ważkim czynnikiem w rozstrzyganiu sporów filoz. są konsekwencje praktyczne (korzyść, użyteczność) dyskutowanych teorii; zasadnicza teza p. nakazująca rozstrzygać znaczenie jakiejś myśli na podstawie całokształtu wypływających z niej skutków, została po raz pierwszy sformułowana przez Ch.S. Peirce'a; zradykalizowana przez W. Jamesa, który głosił: "Metoda pragmatyczna polega na interpretacji każdego pojęcia przez wysnucie z niego odpowiednich praktycznych konsekwencji", co było powodem, że Peirce swoją koncepcję zaczął określać jako "pragmatycyzm", by odróżnić ją od radykalizmu p., który głosi, że jeśli coś jest pożyteczne, to jest też prawdziwe; zgodnie z tą zasadą, jeśli dwie teorie są w równym stopniu pożyteczne, równie dobrze tłumaczą rzeczywistość i ich następstwa w jednakowym stopniu potwierdzają fakty, to tym samym są one obie równocześnie prawdziwe. Koncepcje p. rozwijali w 1. poł. XX w. J. Dewey i F. Schiller; pojawiały się też próby uczynienia z p. rodzaju narodowej filozofii amer.; w ostatnich latach mamy do czynienia z renesansem p. w postaci tzw. neopragmatyzmu, za którego gł. teoretyka uważany jest bliski postmodernizmowi R. Rorty, jeden z najpopularniejszych filozofów współczesnych.

Reklama

Powiązane hasła:

ŁUBNICKI, NEOMARKSIZM, PEIRCE, BEHAWIORYZM, SCHILLER, KILPATRICK, KISIELEWSKI, JAMES

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama