stanowisko w filozofii uznające możliwość poznania tego, co zewnętrzne wobec podmiotu poznającego, zakłada dostępność w poznaniu rzeczy samej w sobie; r.e. przeciwstawia się tezie o niepoznawalności świata, dlatego pomimo zasadniczych różnic w rozstrzyganiu zagadnień metafizycznych i ontologicznych na stanowisku r.e. stoją zarówno materialiści (np. Demokryt), jak i idealiści obiektywni (np. Platon); przeciwieństwami r.e. są solipsyzm, immanentyzm i subiektywny idealizm.
HARTMANN, HERBART