Reklama

KATOLICYZM

Reklama

doktryna religijna, moralna i społeczna głoszona przez kościół kat. oraz warunkowane przez tę doktrynę postawy religijne, światopoglądowe, społeczne i - w dużej mierze - polityczne; podstawą doktryny są (a zwł. ) i tradycja, uznane przez kościół za podwójne źródło objawienia, pogłębiane przez orzeczenia soborów i papieży; całość zdogmatyzowanych zasad zdefiniowano na soborach: w Nicei (325), Konstantynopolu (381), Efezie (431), Chalkedonie (451), Trydencie (1545-63) oraz w dodatkowo orzeczonych dogmatach na soborach watykańskich I i II w XIX i XX w.; podstawę filozoficzną stanowi tomizm, który od XIX w. przybrał formę neotomizmu formalnie k. opiera się na Kodeksie prawa kanonicznego z 1917 r.; wśród wyznań chrześc. k. wyróżnia się nauką o kościele i związanymi z nią zasadami prymatu papieża, centralizmu hierarchicznej władzy, akcentowaniem roli tradycji, uznaniem 7 sakramentów za źródła łaski Bożej, podkreślaniem wartości uczynków ludzkich dla zbawienia duszy, oddawaniem czci Marii i świętym; z dogmatyki wyprowadza się apologetykę (udowadnianie tez wiary - teodyceę - na założeniach Bożej wszechmocy, miłosierdzia i wszechwiedzy), kosmologię (opartą na kreacjonizmie), antropologię (rozpatrującą człowieka w kategoriach teocentryzmu, podkreślającą szczególnie godność i prawa jednostki), teologię moralną (będącą zbiorem zasad postępowania zgodnego z celem istnienia - zbawieniem) oraz etykę społeczną, związaną ze społeczną nauką kościoła (przeciwstawiającą się obecnie zarówno nadmiernemu konsumeryzmowi i drapieżnym formom kapitalizmu, jak i systemom totalitarnym różnej proweniencji; społ. nauka k. akcentuje potrzebę sprawiedliwości społecznej, przy poszanowaniu prawa własności, wymóg starań o dobro powszechne, szacunek wobec pracy, postuluje społeczną gospodarkę rynkową jako model ekonomiczny; znamienną cechą współczesnego k. jest współistnienie w nim różnych prądów: konserwatywnego integryzmu obok rewolucjonizujących prób "teologii wyzwolenia"; wyraźne są też obecnie starania ekumeniczne, zmierzające do zbliżenia wyznań chrześcijańskich i - szerzej - różnych religii, zwłaszcza przy uwzględnianiu spraw wspólnych, takich jak troska o pokój i walka z nędzą; największe opory ze strony zorganizowanego w struktury kościelne k. wywołują te jego nurty, które zmierzają do reinterpretacji zwyczajowych odniesień do sfery spraw seksualnych (antykoncepcja, aborcja), celibatu kapłanów i kapłaństwa kobiet.

Powiązane hasła:

TEST ACT, KATARZYNA JAGIELLONKA, SCHLEGEL, KATOLICKI UNIWERSYTET LUBELSKI, TABORYCI, JAMUSUKRO, SUKCESJA APOSTOLSKA, NOWY ROK, , JAŃSKI

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama