Reklama

Finlandia

– Republika Finlandii (Suomen Tasavalta, Republiken Finland), państwo na Półwyspie Skandynawskim, nad północno-wschodnim Bałtykiem. Graniczące z Norwegią, Szwecją i Rosją. Pow. ponad 338 tys. km2, wciąż powiększająca się ze względu na ustępowanie zlodowacenia. Ludność ponad 5 mln, z czego ok. 60% żyje w miastach. Stolica – Helsinki – liczy pół miliona mieszkańców. Większość ludności stanowią Finowie (92%), ok. 7% to Szwedzi, istnieje także mała populacja Lapończyków (Sami). Obowiązują dwa języki urzędowe – fiński i szwedzki. F. jest republiką, której głową jest prezydent wybierany w bezpośrednim głosowaniu. Jest on odpowiedzialny za politykę zagraniczną, ma prawo rozwiązania rządu, ogłoszenia nowych wyborów parlamentarnych. Powołany przez niego premier tworzy rząd odpowiedzialny przed parlamentem. Gospodarka fińska jest głównie oparta na przemyśle drzewnym i papierniczym, ale też metalurgicznym, który w latach 90. odnotował poważny wzrost. O nowoczesności kraju decyduje także rozbudowana produkcja w nowoczesnych technologicznie gałęziach gospodarki. F. żyła przez wiele lat w cieniu lub powiązaniach z Rosją (ZSRR). Od 1809 po wojnie ze Szwecją została przyłączona do Rosji jako autonomiczne Wielkie Księstwo, co dało możność narodowego i gospodarczego rozwoju. Niepodległość uzyskała po rewolucji październikowej, tracąc ją w 1939 na rzecz Związku Radzieckiego, poniosła też straty terytorialne – ponownie w 1944, gdy skapitulowała po trzyletniej wojnie prowadzonej razem z Niemcami przeciw Związkowi Radzieckiemu. Po wojnie ułożyła stosunki z ZSRR na zasadach bliskiej ekonomicznej współpracy, wybierając politykę neutralności. To specyficzne nieformalne ograniczenie suwerenności z powodu obaw przed potężnym sąsiadem, ale także ze względu na duże korzyści gospodarcze, płynące z takiego układu, otrzymało nazwę „finlandyzacji”. Rozpad ZSRR i utrata tamtejszego rynku początkowo zachwiały rozwojem F., szybko jednak odrobiła straty, w 1995 uzyskując bez problemów członkostwo w Unii Europejskiej, spełniając też wymogi Unii Gospodarczej i Walutowej, do której zdecydowała się przystąpić. W zakresie bezpieczeństwa F. pozostaje przy neutralnej militarnie polityce, nie podejmując starań o członkostwo w NATO. W polityce zagranicznej wykazuje aktywność w swym regionie, rozwija współpracę z państwami bałtyckimi, w tym przede wszystkim trzema postradzieckimi republikami, Polską, Rosją, podejmuje działania proekologiczne. Od 1955 jest członkiem Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Reklama

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama