(1265-1321)
poeta i myśliciel włoski, twórca Boskiej Komedii, największego poematu europejskiego średniowiecza. Urodzony we Florencji, był głęboko zaangażowany w życie polityczne miasta jako stronnik gibelinów (zwolenników cesarza), 1301 po zamachu gwelfów (zwolennicy papieża) padł ofiarą represji i został skazany na banicję, a w razie powrotu do rodzinnego miasta groziła mu śmierć na stosie. Wędrował po dworach gibelińskich, wiążąc się dłużej z Weroną i Rawenną. Twórczość D. zwykło dzielić się na trzy okresy: do pierwszego należy zbiór wierszy Życie nowe, przeplatany fragmentami prozy, stanowiący obraz wyidealizowanej młodzieńczej miłości D. do Beatrycze; do drugiego należą wiersze alegoryczne i doktrynalne oraz łaciński traktat De vulgari eloquentia, zawierający próbę systematyzacji języków romańskich, ocenę włoskich dialektów wraz z uzasadnieniem postulatu, by dialektowi toskańskiemu przyznać rangę ogólnowłoskiego języka literackiego. Do trzeciego okresu twórczości D. należy łaciński traktat o organizacji państwa, która zapewniałaby pokój i sprawiedliwość dzięki rozdziałowi władzy świeckiej i duchownej - De monarchia oraz powstała pomiędzy 1307 a 1321 Boska Komedia. Jej treścią jest wędrówka, jaką D. w towarzystwie Wergiliusza odbywa najpierw przez Piekło i Czyściec, a potem przez Raj, wiedziony przez Beatrycze. W Boskiej Komedii poeta jako bezstronny, surowy sędzia współczesnych i głęboki moralista przedstawił całe społeczeństwo Włoch przełomu XIII i XIV w. Poemat ten uważany jest za poetycką summę średniowiecza, w której teologia, filozofia i nauka połączyły się we wstrząsającą poetycką wizję. Tytuł "komedia" wiąże się z poetyką średniowiecza, zgodnie z którą utworom nie napisanym stylem wzniosłym ("tragicznym") przysługiwało określenie "komedia"; przydomek "boska" pochodzi z czasów późniejszych; fragment Hymn do Matki Bożej włączono do brewiarza. Wizja drogi człowieczej - od upadku przez oczyszczenie po świętość - przeniknięta jest głęboką wiarą w rolę miłości w dziele odkupienia. Dzieło D. zbudowane jest wg ścisłych zasad zapowiadających już renesansowe teorie harmonii w sztuce: trzywersowe strofy (tercyny) wiążą się w 33 pieśni każdej z trzech części utworu; pieśń wstępna stanowi klamrę spinającą całość wspaniałej konstrukcji. D. dla Włochów stał się nie tylko ojcem języka narodowego, lektura Boskiej Komedii i kult, jaki otaczał poetę, podtrzymywały przez wieki we Włochach poczucie wspólnoty narodowej i kulturalnej.
WORONY, GOZZI, AWERROIZM, LONGFELLOW, CHAUCER Geoffrey, BRUNI Leonardo, DOLCE STIL NUOVO, CANZONA, EPOS, ROMANTYZMU SZTUKA
- Dante Alighieri, (1265-1321)
- Dante Alighieri, (1265-1321)
- Dante Alighieri, (1265-1321)