sformułowany przez Marksa i Engelsa (w ), rozwinięty teoretycznie i wprowadzony do praktyki przez Lenina sposób sprawowania władzy formalnie przez klasę robotniczą, a w istocie przez aparat partii komunistycznej i organa bezpieczeństwa wewnętrznego; zgodnie z teorią marksizmu d.p. miała na celu przezwyciężenie oporu klas posiadających, zniesienie wyzysku, stworzenie podstaw socjalistycznego systemu społeczno-ekonomicznego, a także przeciwdziałanie próbom wykorzystania demokratycznych instytucji do walki z ustrojem; w kolejnym etapie rozwoju ustroju d.p. miała być zastąpiona przez bezklasowe społeczeństwo socjalistyczne; za pierwszy, historyczny okres d.p. marksiści uznawali Komunę Paryską; w praktyce d.p. sprzyjała zbrodniczym deformacjom i prowadziła do rządów autokratycznych, despotycznych oraz kultu jednostki.
REFORMIZM,
NOWA EKONOMICZNA POLITYKA,
DEMOKRACJA LUDOWA,
EKONOMIA,
RADY DELEGATÓW ROBOTNICZYCH, CHŁOPSKICH I ŻOŁNIERSKICH W ROSJI I ZSRR
