Henrik (1828-1906)
Dramatopisarz norweski; 1851-56 współpracownik i reżyser teatru w Bergen, dla którego napisał swoje pierwsze sztuki, m.in. Noc świętojańska, Uroczystość na Solhaugu, Komedia miłości i Pretendenci do tronu; 1857-64 dyr. artystyczny teatru w Christianii (ob. Oslo); uważany za twórcę norweskiego teatru narodowego, jeden z najwybitniejszych nowożytnych dramaturgów europejskich. Wychowany w konserwatywnym małomiasteczkowym środowisku, przeważającą część swojej twórczości poświęcił krytyce środowiska mieszczańskiego (jego ojciec był bogatym armatorem, ale po krachu finansowym przedsiębiorstwa przyszły dramaturg musiał podjąć w bardzo młodym wieku pracę zawodową); ten krytyczny ton łączył I. z pasją moralizatorską (Brand, Peer Gynt), ściągając na siebie oburzenie prasy mieszczańskiej. Najsławniejsze sztuki należące do tego nurtu pisarstwa I.: Podpory społeczeństwa i Nora. Dom lalki, Upiory, Wróg ludu zwracają się przeciwko sankcjonowanym przez mieszczańską, podwójną moralność pozorom, osłaniającym brutalność, egoizm, fałszywe mity. Poczynając od Dzikiej kaczki pisarz coraz częściej zwraca się w stronę problematyki bardziej uniwersalnej, każąc głównym bohaterom swoich dramatów stawać wobec wyboru moralnego, niosącego poczucie tragicznej winy (Rosmershol, Oblubienica morza, Hedda Gabler); w tym też okresie I.-realista coraz częściej sięga po środki dramaturgiczne charakterystyczne dla symbolizmu (m.in. Budowniczy Solness; ostatni dramat I., Kiedy wstaniemy z martwych, opatrzony podtytułem Epilog, jest metaforycznym pożegnaniem pisarza ze światem, teatrem, zamknięciem dzieła życia.Oprócz dramatów I. pozostawił zbiory wierszy, poematów epickich (m.in. Terje Vigen), artykułów publicystycznych. Jego dramaty nadal cieszą się dużą popularnością ze względu na swój uniwersalny wymiar, znakomitą dramaturgiczną konstrukcję, dającą pole do popisu współczesnym inscenizatorom i aktorom.
- Ibsen Henrik Johan, (1828-1906)
- Ibsen Henrik, pseud. Brynjolf Bjarme, (1828-1906)
- modernizm, grupa kierunków w sztuce...