(1818)
programowa rozprawa K. Brodzińskiego, w której scharakteryzował klasycyzm i romantyzm w kontekście stworzonego przez siebie modelu lit. narod. Uważał, że powinna ona opisywać i propagować istotne cechy narodu - w wypadku Polaków, których (podobnie jak pozostałych Słowian) uznał za lud rolniczy - łagodność, prostotę, czystość obyczajów, miłość ojczyzny. W klasycyzmie - nazwanym "bezpiecznym gościńcem" - cenił kontynuowanie wzorów przodków i wytworność gustu. Uważał jednak, że "przepisy sztuki" nie powinny "ścieśniać dążeń geniuszu", a naśladowanie obcych wzorów oddala lit. od najważniejszego celu: odbijania języka, sposobu czucia i obyczajów narodu. Te poglądy zbliżały go do romantyzmu, który akceptował o tyle, o ile był kontynuacją sentymentalizmu. Brodzińskiemu obce były mistyka, fantastyka czy historyzm romant. Zaproponował model lit. narod., w której współistniałyby oba style. Rozprawa wywołała ostrą reakcję zarówno klasyków ( Jan Śniadecki), jak i romantyków (m.in. A. Mickiewicz, M. Mochnacki) i rozpoczęła pierwszą w lit. pol. polemikę pokoleniową, zwaną walką romantyków z klasykami.
- romantyzm, prąd ideowy, lit. i...
- Brodziński Kazimierz, (1791-1835)
- Brodziński Kazimierz, (1791-1835)