(1622-73)
franc. dramaturg, mistrz komedii charakterów. Wychowanek liceum jezuickiego, student prawa, w21 roku życia porzucił naukę iprzystąpił do wędrownej trupy teatralnej; przyjął wówczas pseudonim M. Borykająca się ztrudnościami finansowymi grupa aktorów opuściła Paryż iwyruszyła na prowincję. Doświadczenia zebrane podczas trzynastoletniej wędrówki trupy po kraju wzbogaciły M. komediopisarza. Początko-
wo przerabiający stare farsy ikomedie dell’arte, zaczął pisać własne sztuki. Pierwszą ważną wjego karierze komedią, wystawianą już wParyżu, były Pocieszne wykwintnisie (1659), wktórej M., propagator naturalności, wykpił modną, przejawiającą się głównie wjęzyku, tendencję do wyszukanego stylu bycia. Pozycję M. jako czołowego dramaturga wzmocniły kolejne sztuki: Szkoła mężów (1661), gdzie poruszył problem wychowania dziewcząt ipostępowania mężczyzny wobec kobiety, Szkoła żon (1662), wktórej prawdziwą miłość przeciwstawił propagowanemu przez moralność mieszczańską przymusowi, wreszcie komediobalet Improwizacja wersalska (1663). Prawdziwa walka rozgorzała wokół komedii Świętoszek (1644), wymierzonej whipokrytów. Kolejne sceniczne sukcesy to Don Juan (1665) (zob. Don Juan), kpina zdogmatów iuświęconych wartości (M. nie uwzględnił tu zasad trzech jedności iprawdopodobieństwa), Lekarz mimo woli (1666) - atak na ówczesną medycynę, Mizantrop (1666), prezentujący zarys poglądów moralnych dotyczących uczciwości, szczerości iprawdy, Amfitrion (1668), Grzegorz Dyndała (1668) - farsa ukazująca okrucieństwo ustroju, Skąpiec (1668). W1670 r., osłabiony na skutek postępującej gruźlicy M. pisze przedostatnią komedię, Mieszczanin szlachcicem, gdzie wyśmiewa snobizm bogatego iniedouczonego mieszczaństwa oraz pasożytniczy tryb życia arystokracji. Umiera na scenie podczas przedstawienia Chorego zurojenia, wktórym, jak we wszystkich swoich sztukach, odtwarzał główną rolę. Wtwórczości M. dają się zauważyć wpływy Plauta, Terencjusza oraz wł. komedii dell’arte. Dzieła komediopisarza przetłumaczył na jęz. pol. T. Boy-Żeleński.
- Molire, właśc. Jean Baptiste Poquelin, (1622-73)
- Molier, właśc. Jean Baptiste Poquelin, (1622-73)
- MOLIER, franc. Molire, właśc.(...)