(1866-1944)
franc. pisarz, laureat Nagrody Nobla (1915). Potomek starej burgundzkiej rodziny, po przybyciu do Paryża uczęszczał, podobnie jak P. Claudel, do liceum Louis-Le-Grand. Na ten okres przypadł kryzys duchowy poety, zakończony utratą wiary, co znalazło oddźwięk wjego późniejszej twórczości. Po ukończeniu studiów otrzymał posadę wykładowcy historii sztuki wcole Normale et Suprieure oraz muzykologa na Sorbonie (tu obronił doktorat zdziedziny muzyki imalarstwa wł.). Pierwsze próby lit. R., sztuki teatralne, nie wzbudziły zainteresowania. Ulegając wpływowi ruchów socjalistycznych, pisarz zmierzał do utworzenia teatru ludowego, którego program zawarł wzbiorze artykułów Teatr ludowy (1903). Planował także napisanie 8 sztuk - "Iliady narodu francuskiego", które stanowiłyby trzon Teatru Rewolucyjnego (1909). Niepowodzenie zakładanych projektów skłoniło pisarza do zwrócenia się ku prozie. Zachęcony sukcesem krótkiego szkicu biograficznego Życie Beethovena (1903), R. rozwinął temat człowieka osiągającego szczęście poprzez doświadczenie wcyklu powieściowym Jan Krzysztof (1904-12). Dzieło przyniosło pisarzowi Wielką Nagrodę Akademii Francuskiej, awdwa lata później Nagrodę Nobla. Na cykl złożyło się 10 tomów, zktórych najwyższą wartość lit. reprezentują trzy pierwsze części: Świt, Poranek iMłodzieniec. Równolegle zJanem Krzysztofem R. kontynuował serię Żywoty sławnych mężów, wktórej ukazały się: Żywot Michała Anioła (1906), Haendel (1910), Żywot Tołstoja (1911). W1919 r. wyszła powieść Colas Breugnon. Iwojna światowa zastała pisarza wSzwajcarii. Tu R.,zprzekonań pacyfista, zaangażował się wprace Czerwonego Krzyża. Wokresie powojennym jego zainteresowania zwróciły się ku Indiom. Gościł usiebie m.in. R. Tagore iM. Ghandiego. Doświadczenia te zaowocowały studiami: Mahatma Ghandi (1924) iOmistyce idziałalności Indii (1920-30). Ostatnie obszerne dzieło pisarza, 7-tomowy cykl Dusza zaczarowana (1922-33), nie wzbudził entuzjazmu. R. zmarł podczas prac nad biografią Ch. Pguy. Jego dzieła tłumaczyli na jęz. pol.: L.Staff, F. Konopka, M. Korniłowicz iF.Mirandola.
- Rolland Romain, (1866-1944)
- ROLLAND, Romain (1866-1944)
- Zweig Stefan, (1881-1942)