(gr. idea = kształt, wyobrażenie)
koncepcja logiczna prezentowana przez autora wdziele lit. owykładni moralnej, psychol., historiozoficznej, kompozycyjnej; np. Trylogia H. Sienkiewicza (pisana "ku pokrzepieniu serc"), Nad Niemnem E. Orzeszkowej (etos pracy), Dziadów cz. III A.Mickiewicza (mesjanizm).