Wassily (1866-1944)
malarz rosyjski, także grafik i teoretyk sztuki; studiował prawo i ekonomię w Moskwie, potem wykładał te przedmioty na uniw. moskiewskim; malarstwo zaczął studiować w Monachium w wieku 30 lat (choć malował już od dziecka), po zetknięciu się w Paryżu ze sztuką impresjonistów. 1909 założył w Monachium grupę Neue Künstlervereinigung, a 1911 grupę Der Blaue Reiter. Po wybuchu I woj. świat. powrócił do Moskwy; początkowo poparł rewolucję październikową; 1921 wyjechał do Berlina, od 1922 związał się z Bauhausem i wykładał tam do końca istnienia tej uczelni; 1924 utworzył ugrupowanie Die Blauen Vier (z P. Klee, A. Jawlenskym i L. Feiningerem); 1933 wyjechał do Paryża, gdzie mieszkał do końca życia. Pierwsze obrazy K. powstały pod wpływem fowizmu i ludowej sztuki ros., niemal od początku posługiwał się impastową, sugestywną techniką kolorystyczną. Po 1907 tworzył kompozycje oparte na kolorze jako materii konstrukcyjnej, z czasem pojawił się w nich element ruchu (wariacje na temat widoków z Murnau Krajobraz z wieżą). Obrazy z lat 1910-14 cechuje dynamiczny układ barwnych plam, połączonych z elementami graficznymi, K. nadawał im tytuły Impresja lub Improwizacja oraz kolejne numery. Zetknięcie się z suprematyzmem i konstruktywizmem w Moskwie wpłynęło na zmianę stylu malarstwa K. w kierunku geometryzacji form i ścisłych zasad ich układu na płaszczyźnie, zachował jednak swą dotychczasową dynamikę i dekoracyjność (Biała kreska, Czerwona plama II); 1926-28 tworzył kompozycje składające się z przenikających się kręgów (Kilka kół). W paryskiej fazie twórczości rygor ustąpił miejsca poetyckiej wizji, w jego abstrakcyjnych, kompozycjach formom geometrycznym towarzyszyły kształty organiczne, pojawiły się znów aluzje figuratywne (Trzy różnobarwne postacie, Umiarkowany wzlot). K. był jednym z najwybitniejszych artystów XX w., stworzył podstawy malarstwa abstrakcyjnego, uchodzi za prekursora ekspresjonizmu abstrakcyjnego i sztuki informel, wywarł duży wpływ na wielu malarzy w Europie i na innych kontynentach; znaczną wartość mają jego prace teoretyczne (podejmował w nich związek plastyki z muzyką, analizował psychologiczne oddziaływanie form abstrakcyjnych); zajmował się też twórczością literacką (utwory sceniczne, opowiadania i poematy prozą).
BLAUE REITER, ROSYJSKA SZTUKA, ABSTRAKCJONIZM, NEUE KÜNSTLERVEREINIGUNG, WCHUTIEMAS
- Kandinsky Wassily, (1866-1944)
- BUBNOWYJ WALET, Walet Karo
- ABSTRACTION-CRÉATION, międzynarodowe stow.(...)