(staroż.)
w starożytnym Rzymie początkowo ogół uprawnień przysługujących wyższym urzędnikom (nieograniczone i. posiadał dyktator), a następnie władza sprawowana przez władców rzymskich nad ludami podbitymi. W średniowieczu terminu i. używano jako synonimu Bizancjum (uznawanego przez jego władców za kontynuację I. Rzymskiego), później (ok. 800 r.) tym mianem określano terytoria należące do Karola Wielkiego; od 962 r. obszar cesarstwa rzymskiego narodu niemieckiego (uważającego się za kontynuatora tradycji cesarstwa zach.-rzymskiego).