(ok. 1480-1576)
malarz wł., jeden znajwybitniejszych artystów dojrzałego renesansu; związany zkręgiem humanistów weneckich, przedstawiciel malarstwa weneckiego. Malarz królów, książąt, cesarzy ipapieży; nadworny malarz cesarza Karola V wBolonii, wRzymie pracował dla papieża Pawła III; uczeń G. Belliniego, poznał również Giorgionego. Osiągnął wspaniałą technikę: perfekcyjną kompozycję, znakomity rysunek ikolorystykę, atakże ogromny zakres tworzonej sztuki. We wczesnych pracach, od Miłości niebiańskiej iziemskiej do Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, tworzył sztukę harmonijną opartą na regułach wielkiego renesansu, wprowadzał jednak elementy muzyczne charakterystyczne dla kultury weneckiej. Wykonywał liczne obrazy rel. od pełnych patosu monumentów po liryczne, nastrojowe (np. Assunta, Ofiarowanie Marii wświątyni, Grosz czynszowy); lubił tematykę mit. (np. Bachus iAriadna, Bachanalia), spopularyzował akt, szczególnie leżący (np. Wenus zUrbino, Danae, Wenus słuchająca muzyki). Jak nikt przed nim T. umiał ukazać kobiecą zmysłowość. Dużą popularnością cieszyły się portrety T., wktórych ukazywał wizerunek wrażeniowy. Tworzył również kompozycje hist., alegoryczne. Wpóźniejszym okresie malował sceny mit. (np. Porwanie Europy), aprzede wszystkim dzieła pełne dramatyzmu, głęboko rel. (np. Cierniem koronowanie). Na starość T. zmienił sposób malowania, kolor traktował jak bezkształtną substancję chromatyczną, co dodatkowo podkreślało dramatyzm prac ztego okresu (np. Śmierć Akteona). Natomiast Ukaranie Marsjasza - ostatni obraz T. - należy do najbardziej niezwykłych prac namalowanych przez prawie niewidomego artystę (ok. 1575).
- Tycjan, właśc. Tiziano Vecellio, (ok. 1485-1576)
- TYCJAN, Pochodzenia łacińskiego,...
- TYCJAN, właśc. Tiziano Vecellio...