Reklama

wyraz

słowo, najmniejsza względnie samodzielna, znacząca jednostka językowa służąca porozumieniu, zdolna do spełniania jakiejś (lub jakichś) funkcji gramatycznej. Może samodzielnie lub wpołączeniu zinnym wyrazem stanowić człon wypowiedzenia lub wypowiedzenie. Termin używany wtrzech różnych znaczeniach: 1) element tekstu (wyraz tekstowy), czyli forma językowa konkretnego tekstu, np. wzdaniu "Przyjaciele naszych przyjaciół są naszymi przyjaciółmi." wyraz przyjaciel określają dwie formy: nasz ibyć; 2) element systemu słownikowego (leksem), uogólniony zbiór wyrazów tekstowych otym samym temacie fleksyjnym io tym samym znaczeniu, np. leksem przyjaciel wzdaniu "Przyjaciele naszych przyjaciół" jest reprezentowany przez formy: przyjaciele, przyjaciół, przyjaciółmi, przekazując to samo znaczenie wzdaniu; 3) znak językowy przedmiotu, myśli, który może sygnalizować każdy jednostkowy przedmiot materialny, np. ławka, szkoła, tablica, treść psychiczną, np. radość, smutek, czynność, stan, np. pisać, czytać, lub relację między elementami rzeczywistości, np. lecz, ale, i, do, przy. W. może być wyrażeniem, zwrotem językowym, desygnatem, może mieć różną treść izakres znaczeniowy. Kryteria klasyfikacji znaczeniowej pozwalają wyodrębnić w. podstawowe ipodrzędne, złożone, odmienne inieodmienne, określane iokreślające, bliskoznaczne ( synonimy), jednobrzmiące ( homonimy), przeciwstawne ( antonimy), eufemistyczne ( eufemizmy), ekspresywne, dźwiękonaśladowcze ( onomatopeja), atoniczne, modalne, motywowane (podzielne słowotwórczo), nie motywowane (niepodzielne słowotwórczo), nazywające (niezależne od sytuacji wypowiedzeniowej), nie akcentowane (jednosylabowe), rodzime lub obce ( zapożyczenia), zdrobniałe (zdrobnienia), zgrubiałe (zgrubienia), wieloznaczne (polisemiczne), profesjonalne (profesjonalizmy), przestarzałe (archaizmy), równoznaczne (mające to samo znaczenie), książkowe, podniosłe, obelżywe, poetyckie, pokrewne, wtrącone, potoczne (pospolite), żartobliwe, ironiczne, rubaszne, wulgarne (o ujemnym zabarwieniu ekspresywnym języka). W. poza wypowiedzeniem: wykrzykniki, nakaźniki oraz wołacz.

Reklama

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama