Reklama

POLSKA. SZTUKA. OKRES MIĘDZYWOJENNY

Reklama

dla architektury po 1918 charakterystyczne są liczne reprezentacyjne budowle użyteczności publicznej; powszechny był tzw. narodowy tradycjonalizm, np. twórczość architektów w-wskich M. Tołwińskiego, C. Przybylskiego, K. Tołłoczki, J. Czajkowskiego, R. Millera, J. Koszczyca-Witkiewicza; klasycyzm reprezentował A. Szyszko-Bohusz (gmach PKO w Krakowie); po 1926 rozpoczyna się w polskiej architekturze funkcjonalizm i konstruktywizm, które reprezentują: L. Niemojewski (dworzec kolejowy Szarlej-Piekary), E. Norwerth (hala Centralnego Inst. Wychowania Fiz. w W-wie), B. i S. Brukalscy oraz B. Lahert, R. Świerczyński (gmach Banku Gospodarstwa Krajowego, ob. PAP w W-wie), O. Sosnowski (kośc. św. Rocha w Białymstoku), B. Pniewski (gmach Sądów Grodzkich), R. Gutt (szkoła pielęgniarek w W-wie); osiągnięcia Bauhausu propagowała w Polsce grupa Praesens, zał. 1926 przez Sz. Syrkusa i H. Niemirowską (jego późniejszą żonę), współpracowali z nimi m.in. malarze H. Stażewski, A. Pronaszko; ich pismo "Praesens" spopularyzowało m.in. typizację, prefabrykację, stosowanie w budynkach konstrukcji szkieletowych. W latach 30. wyróżnia się twórczość: M. Nowickiego, Z. Karpińskiego, J. Żórawskiego, Z. Skibniewskiego, urbanistów: P. Drzewieckiego i J. Chmielewskiego. W RZEŹBIE po 1920 do głosu doszedł klasycyzm: E. Witting, A. Zamoyski, A. Karny tworzyli monumentalne kompozycje; H. Kuna, przedstawiciel ugrupowania - rzeźby liryczne, o zrytmizowanych formach; pod wpływem sztuki prekolumbijskiej tworzył S. Szukalski, nawiązując też do sztuki prasłowiańskiej; z Grupy Krakowskiej rzeźbę tworzyli H. Wiciński, M. Jarema. Po 1918 w MALARSTWIE polskim w Krakowie działają formiści (Z. i A. Pronaszkowie, T. Czyżewski, L. Chwistek, S.I. Witkiewicz, J. Hryńkowski, J. Mierzejewski, T. Niesiołowski, W. Skoczylas), później dołączyli do nich R.K. Witkowski i W. Wąsowicz z W-wy i Z. Radnicki ze Lwowa; ekspresjonizm niem. i kubizm propagowała poznańska grupa (zał. 1918); konstruktywizm, suprematyzm i neoplastycyzm popierali artyści lewicowego , zał. w Warszawie 1924 (M. Szczuka, H. Stażewski, S. Syrkus, W. Strzemiński, K. Kobro-Strzemińska, T. Żarnowerówna); we Lwowie działała grupa Artes (J. Janisch, M. Wysocki) tworząca pod wpływem kubizmu i surrealizmu; w kręgu grupy Praesens powstawało malarstwo abstrakcyjne (m.in. Stażewski, Kobro, Strzemiński, M. Nicz-Borowiakowa, S. Zalewski, K. Podsadecki, A. Pronaszko); kubizm, ekspresjonizm i sztuka abstrakcyjna inspirowały artystów Grupy Krakowskiej (M. Jarema, J. Jarema, L. Lewicki, H. Wiciński, J. Stern); w Warszawie działała grupa "Rytm" (W. Skoczylas, Z. Stryjeńska, R. Kramsztyk, E. Zak, W. Borowski, T. Niesiołowski), jej czł. tworzyli malarstwo płaszczyznowe, o rytmicznej dekoracyjności; w Wilnie L. Ślendziński stworzył szkołę nawiązującą do klasycyzmu; koloryzm propagowali w Polsce kapiści (m.in. J. Cybis, Z. Waliszewski, A. Nacht-Samborski, H. Rudzka-Cybisowa, J. Czapski, J. Jarema, T.P. Potworowski, Cz. Rzepiński, E. Eibisch, J. Fedkowicz, W. Taranczewski); wyróżnia się twórczość działających we Francji Meli Muter (przedstawienie nędzy, cierpienia ludzkiego, starości) i Z. Menkesa, zaliczanego do bardziej interesujących malarzy École de Paris. GRAFIKĄ w okresie międzywojennym zajmowali się: W. Skoczylas (twórca nowoczesnego polskiego drzeworytu), E. Bartłomiejczyk, W. Wąsowicz, T. Cieślewski (syn), S. Ostoja-Chrostowski, E. Manteuffel, T. Kulisiewicz; nastąpił wszechstronny rozwój grafiki użytkowej, zwł. plakatu (T. Gronowski, J. Him, J. Levitt, M. Nowicki). Rozwój RZEMIOSŁA ARTYSTYCZNEGO jest związany z działającą w Warszawie spółdzielnią artystyczną , której członkowie (m.in. J. Czajkowski, J. Jastrzębowski, K. Stryjeński, L. Kintopf, J. Kotarbińska, Z. Butrymowicz) projektowali wnętrza i zajmowali się ceramiką, tkactwem artystycznym, metaloplastyką, meblarstwem.

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama