miasto (od 1962) na Wyż. Katowickiej, nad Brynicą (woj. śląskie, powiat będziński); 9,8 tys. mieszk. (2002); jako wieś wzmiankowane 1371, ośr. eksploatacji kruszców ołowianych, w XIX w. galmanu, kopalnia węgla kamiennego "Jowisz" (od 1915), cementownia.
- BRYNICA, (rz.)