typ mebli wyrabianych w Gdańsku i innych miastach na Pomorzu w XVII i XVIII w. Były to meble późnorenesansowe i barokowe, początkowo oparte na wzorach niderlandzkich, ok. 1700 powstał rodzimy styl, naśladowany później także w innych krajach (Niemcy, Niderlandy, Anglia). M.g. posiadały ciężkie proporcje i b. bogatą dekorację rzeźbiarską, wytwarzano je z drewna dębowego, orzechowego, bukowego, później także z mahoniowego. Stoły miały najczęściej wydłużone płyty wierzchnie, opatrzone mechanizmem do rozsuwania; wspierały się na 4 nogach w kształcie baniastych, toczonych balasów, powiązanych profilowanymi poprzeczkami, ich skrzyżowanie zdobiła zazwyczaj sterczynka w kształcie kuli; dekorację rzeźbiarską umieszczano na podłużnych szufladach oskrzynia, często zwisała ona jeszcze w formie ażurowych fartuchów. Charakterystyczne były różne stoliki - miniatury dużych stołów, ale z jedną szufladą, np. stoliki pod prasę do bielizny (zastępującą żelazko). Szafy dwuskrzydłowe wsparte na 5 baniastych nogach, skrzydła drzwi znajdowały się pomiędzy trzema pilastrami, płyciny drzwi były bogato rzeźbione (motywy roślinne, zwierzęta, sceny figuralne), szafy wieńczył szeroki profilowany gzyms, przełamany w szczycie, z rzeźbiarskim akcentem w punkcie centralnym. Krzesła i kanapy też były ciężkie i masywne, miały wysokie oparcia zakończone profilowanymi i wyłamanymi pośrodku gzymsami; stosowano także oparcia wyplatane z trzciny. M.g., zwł. szafy, masowo podrabiano w 2. poł. XIX wieku.
- MEBLE, sprzęty służące do...
- POMORZE GDAŃSKIE, Pomorze Wschodnie, Pomorze...