Reklama

WOJNA

konflikt zbrojny między państwami lub - wewnątrz państwa - nacjami lub dużymi grupami (siłami) społ.; stały komponent dziejów od ich zarania po dzień dzisiejszy (Szwajcar J. Babel wyliczył, że 3620 p.n.e. - 1939 n.e. stoczono na świecie 14 513 wojen, czyli średnio 3 na rok; w Europie 1600-1945 stoczono 129 wojen); w. służy osiągnięciu celów polit. (a więc narzuceniu władzy) za pomocą środków militarnych (zniszczenie wojsk przeciwnika czy zajęcie jego terytorium), przy czym istotne powody w. bywają skrywane i stanowią często mieszankę motywów o zróżnicowanej randze; poglądy na w., jej doktryna i formy prowadzenia zmieniały się z czasem, na co gł. wpływ miał rozwój uzbrojenia; pierwsze w. miały formę najazdów zmierzających do zdobycia żywności lub opanowania żyznych terenów; ta swoista "jednowymiarowość" wojen (ograniczony zasięg terytorialny i czasowy, osiąganie sukcesu poprzez jedno starcie zbrojne) utrzymywała się do czasów nowożytnych, choć stopniowo w konfliktach można wyróżnić kolejne etapy (kampanie), z osobna nie decydujące o wyniku starcia, pojawiają się w. toczone na większej liczbie frontów, wydłużeniu ulega czas trwania, nabierają charakteru w. totalnych - nastawionych na zniszczenie wszelkich zasobów przeciwnika, nie tylko służących bezpośrednio wysiłkowi wojennemu; apogeum tej tendencji stanowiły I i II wojny światowe; po 1945 - również w związku z groźbą totalnej zagłady świata, jaką przyniosła broń jądrowa - w. ponownie zaczęły przybierać charakter konfliktów lokalnych; dla ostatecznego wyniku w. znaczenie ma stosunek sił fizycznych obu walczących stron (liczebność armii, uzbrojenie), a nadto nastawienie psychiczne społeczeństw (np. jedną z przyczyn amerykańskiej porażki w Wietnamie czy radzieckiej w Afganistanie był brak wiary w słuszność tych wojen) oraz nowoczesność doktryny militarnej - najnowsze doświadczenia (w. w Zatoce, 1991) wskazują na spadek znaczenia czynników ilościowych (liczba żołnierzy, dział, czołgów, samolotów) przy rosnącej randze elementów jakościowych, zwł. osiąganej dzięki elektronice celności rażenia.

Reklama

Powiązane hasła:

DOKTRYNA WOJENNA, SMUTA, LENNON, LINNA, SŁUCKI, GENERALNY INSPEKTORAT SIŁ ZBROJNYCH, DEKLARACJA NIEPODLEGŁOŚCI STANÓW ZJEDNOCZONYCH, DEKLARACJA HABITAT, AGRESJA

Podobne hasła:

  • wojna, przeżyć wojnę, ostrzegać...
  • WOJNA, Jeśli przyśni ci się...
  • WOJNA, SYNONIM: konflikt zbrojny,...

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama