Helena, w USA Modjeska, właśc. Jadwiga Helena Mistel (1840-1909)
aktorka, największe nazwisko polskiego teatru; w amatorskiej trupie wędrownej debiutuje 1861 na scenie w Bochni, objeżdżając prowincjonalne miejscowości Galicji, trzy lata spędza w Krakowie, a 1868 wychodzi za mąż i przenosi się do Warszawy na stanowisko pierwszej aktorki Teatrów Rządowych; 1876 emigruje do Stanów Zjednoczonych (obywatelstwo amerykańskie od 1883); ponieważ nie powiodły się próby prowadzenia wspólnie z Henrykiem Sienkiewiczem farmy w Kalifornii, podejmuje 1877 występy sceniczne w San Francisco i do 1907 odbywa tournée po Ameryce Płn. dając ponad 200 przedstawień; gościnnie przybywa 1879 do Krakowa i miast galicyjskich (zakazana w zaborze rosyjskim za patriotyczne przemówienie na Kongresie Kobiet w Chicago), a 1880 do Londynu; I 1909 w USA ostatni występ na rzecz ofiar trzęsienia ziemy w Mesynie. W sumie zagrała 260 ról, w tym 35 po angielsku, najwybitniejsze: Ofelia, Julia, Lady Makbet, Maria Stuart, Dama Kameliowa, Adrianne Lecouvreur, Idalia; sposób jej gry nazywano stylizowanym realizmem; zaliczana do najpiękniejszych kobiet swej epoki. Pochowana w Krakowie, jej muzeum istnieje w pobliżu Santa Anna w Kalifornii. Bohaterka sztuk i monodramów (Niwińska, Polony, Nowotarska, serial tv Modrzejewska z Krystyną Jandą).
POLSKA. TEATR. NA PRZEŁOMIE WIEKÓW, KYDRYŃSKI, RAKOWICKI CMENTARZ, POLSKA. TEATR. SZKOŁA KRAKOWSKA, TERLECKI, SIENKIEWICZ, BENDA, ZAKOPIAŃSKI STYL